توسعه مالی، موجودی سرمایه، سرمایه‌گذاری خارجی و رشد اقتصادی در ایران

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم اقتصادی دانشگاه تربیت مدرس

2 عضو هیأت علمی دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

در این پژوهش، یک سیستم معادلات همزمان و روش گشتاورهای تعمیم‌یافته را برای بررسی همزمان رابطه میان رشد اقتصادی، موجودی سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و موجودی سرمایه داخلی در ایران در دوره 1355-1389 به‌کار گرفته و در آن نقش متغیرهای مهمی همچون توسعه مالی، سرمایه انسانی و درجه باز بودن اقتصاد بر رشد اقتصادی را نیز مورد ارزیابی قرار داده‌ایم. یافته‌ها نشان می‌دهد که رشد اقتصادی ایران بیشترین واکنش را نسبت به موجودی سرمایه داخلی و سرمایه انسانی نشان می‌دهد. افزایش سطح توسعه مالی بر رشد اقتصادی بی‌تأثیر بوده و موجودی سرمایه داخلی را نه تنها افزایش نداده، بلکه کاهش نیز داده است. ورود سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، تأثیری منفی بر رشد اقتصادی داشته و نتوانسته به انباشت سرمایه داخلی نیز کمکی کند. افزایش در درجه بازبودن اقتصاد، افزایش در رشد اقتصادی و کاهش سرمایه‌گذاری خارجی را به‌دنبال داشته است. رشد اقتصادی نیز به‌عنوان متغیری مهم برای رشد هر دو موجودی سرمایه داخلی و موجودی سرمایه‌گذاری خارجی تشخیص داده شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Financial Development, Capital Stock, Foreign Investment and Economic Growth in Iran

نویسندگان [English]

  • Amaneh Shahidi 1
  • Kazem Yavari 2
1 Ph.D. student of Tarbiat Modarres University
2 Faculty Member of Faculty of Management and Economics, Tarbiat Modarres University
چکیده [English]

 
This paper uses the simultaneous equations system and the generalized method of moments to simultaneously investigate the relationship between economic growth, the stock of foreign direct investments, and the stock of domestic capital during the period of 1976 to 2010. Moreover, this paper examines the impact of various variables such as financial development, human capital, the degree of openness, etc. on economic growth.
The results show that economic growth is most correlated with the stock of domestic capital and human capital. An increase in the level of financial development has no effect on economic growth. We also found that it not only does not increase the stock of domestic capital, but decreases it.
The entry of foreign direct investment has negative correlation with economic growth and it has not helped with the accumulation of domestic capital.
The increase in the degree of openness has resulted in an increase in economic growth and a decrease in foreign investment. In addition, economic growth has been identified as an important factor impacting the growth of domestic capital stock, and foreign investment stock.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Growth
  • Financial Development
  • Domestic Capital Stock
  • Foreign Investment Stock
  • Simultaneous Equations System
 
- آذربایجانی، کریم؛ شهیدی، آمنه و محمدی، فرزانه. (1388). بررسی ارتباط بین سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، تجارت و رشد در چارچوب یک الگوی خود‌توضیح با وقفه‌های گسترده (ARDL). فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، سال نهم، شماره دوم، صص 1-17.
- احمدی، علی محمد؛ دهنوی، جلال و حق‌نژاد، امین. (1390). رشد اقتصادی و سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در کشورهای در حال توسعه: یک تجزیه و تحلیل مبتنی بر داده‌های پانلی. مجله پژوهش‌نامه اقتصادی، دوره 11، شماره 2 (پیاپی 41)، صص 159-180.
- جعفری صمیمی، احمد؛ فرهنگ، صفر؛ رستم‌زاده، مهدی و محمدزاده، مهدی. (1388). تأثیر توسعه مالی و آزادسازی تجاری بر رشد اقتصادی در ایران. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، سال نهم، شماره چهارم، صص 1-22.
- راسخی، سعید و رنجبر، امید. (1388). اثر توسعه مالی بر رشد اقتصادی کشورهای عضو کنفرانس اسلامی. مجله دانش و توسعه، سال شانزدهم، شماره 27، صص 1-22.
- صالحی، محمد جواد. (1381). اثرات سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی ایران. فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی، شماره 23 و 24، صص 43-74.
- عمادزاده، مصطفی؛ خوش اخلاق، رحمان و صادقی، مسعود. (1379). نقش سرمایه انسانی در رشد اقتصادی. مجله برنامه و بودجه، شماره 49 و 50، صص 3-26.
- موتمنی، مانی. (1388). بررسی رابطه توسعه مالی و رشد اقتصادی در ایران. مجله بررسی‌های بازرگانی، شماره 34، صص 59-66.
- مهدوی، رحمان و مهدوی، روح‌الله. (1387). تأثیر‌گذاری سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و توسعه بازار مالی بر رشد اقتصادی ایران. فصلنامه اقتصاد و تجارت نوین، شماره 14، صص 129-149.
- مهرآرا، محسن و طلاکش نایینی، حسین. (1388). بررسی رابطه توسعه مالی و رشد اقتصادی در کشورهای منتخب با روش داده‌های تلفیقی پویا (2003-1979). مجله دانش و توسعه، سال شانزدهم، شماره 26، صص 143-169.
- نظیفی، فاطمه. (1383). توسعه مالی و رشد اقتصادی در ایران. مجله پژوهش‌نامه اقتصادی، شماره 14، صص 97-130.
- نوفرستی، محمد. (1378). ریشه واحد و همجمعی در اقتصادسنجی (چاپ اول). تهران: مؤسسه خدمات فرهنگی رسا.
- نیلی، مسعود و  نفیسی، شهاب. (1382). رابطه سرمایه انسانی و رشد اقتصادی با تأکید بر نقش توزیع تحصیلات نیروی کار- مورد ایران سال های 1379-1345. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران. شماره 17، صص 1-31.
- Alfaro, L. (2003). Foreign Direct Investment and Growth: Does the Sector Matter? Harvard University, Harvard Business School, Working Paper, No.10-043.
- Ang, J. B. (2008). Determinants of Foreign Direct Investment in Malaysia. Journal of Policy Modeling, Vol.30, No.1, pp.185-189.
- Anwar, S. Nguyen, L. P. (2010). Foreign Direct Investment and Eqonomic Growth in Vietnam. Asia Pacific Business Review, Vol.16, Nos.1-2, pp.183-202.
- Anwar, S., Sun, S. (2011). Financial Development, Foreign Investment and Economic Growth in Malaysia. Journal of Asian Economics, Vol.22, No.4, pp.335-342.
- Arestis, P. h., Luintel, A. D., Luintel, K.B. (2005). Financial Structure and Economic Growth. CEPP Working Paper, No.06/05, Department of Land Economy, University of Cambridge.
- Awel, A. M. (2013).The long-run Relationship between Human Capital and Economic Growth in Sweden. MPRA Paper, No. 45183.
- Bangake, C. (2008). Exchange Rate Volatility and Optimum Currency Area: Evidence from Africa. Economic Bulletin, Vol.6, No.12, pp.1-10.
- Borensztein, E., De-Gregorio, J., Lee, J. W. (1998). How Does Foreign Direct Investment Affect Economic Growth? Journal of International, Vol.45, No.1, pp.115-135.
- De Gregorio, J., Guidotti, P. (1995). Financial Development and Economic Growth. World Development, Vol. 23, No.3, pp.433-448.
- Duffy, J., Papageorgiou, C. h. (2000). A Cross-Country Empirical Investigation of the Aggregate Production Function Specification. Journal of Economic Growth. Vol.5, No.1, pp 87-120.
- EViews 7 User’s Guide II. (2010), Quantitative Micro Software, LLC. United States of America, ISBN 978-1-880411-41-4.
- Habiyaremye, A., Ziesemer, T. H. W. (2009). Export Demand Elasticities and Productivity as Determinants of Growth: Estimates for Mauritius, UNU-MERIT Working Papers, ISSN 1871-9872.
- Khalifa Al-Yousif, Y. (2002). Financial Development and Economic Growth another Look at the Evidence from Developing Countries. Review of Financial Economics, Vol.11, No.1, pp.131-150.
- Levine, R. (2002). Bank-Based or Market-Based Financial Systems: Which Is Better? Journal of Financial Intermediation, Elsevier, Vol.11, No.4, pp.398-428.
- Melesse, W. E. (2011).The Dynamics between Real Exchange Rate Movements and Trends in Trade Performance: The Case of Ethiopia. MPRA Paper, No.29260.
- Njikam, O., Binam, J. N., Tachi, S. (2006).Understanding Total Factors Productivity Growth in Sub Saharan Africa Countries. Working Paper Series, Les Cahiers du SISERA- 2006/3.
- Omran M., Bolbol, A. (2003). Foreign Direct Investment, Financial Development and Economic Growth: Evidence from the Arab Countries. Review of Middle East Economics and Finance, Vol.1, No.3, pp.231-249.
-Saha, S. (2012). Productivity and Openness in Indian Economy. Journal of Applied Economics and Business Research, Vol.2, No.2, pp.91-102.
- Saibu, M. O., Nwosa, I. P., Agbeluyi, A. M. (2011). Financial Development, Foreign Direct Investment and Economic Growth in Nigeria. Journal of Emerging Trends in Economics and Management Sciences, Vol.2, No.2, pp.146-154.
- Veiga, L. G., Veiga, F. G. (2010). Intergovernmental Fiscal Transfers as Pork Barrel. NIPE Working Paper, No.7/2010.
- Zhang, K.H. (2003).Does Financial Development Promote Economic Growth in the East Asia? China Journal of Finance, Vol.1, No.2, pp. 1-10.
- Zheng, X., Vukina, T. (2009). Do Alternative Marketing Arrangements Increase Pork Packers` Maeket Power? American Journal of Agriculture Economics, Vol.91, No.1, pp.250-263.
- http://www.cbi.ir