بررسی اثر اقتصاد دانش ‌بنیان بر رشد تولیدات در ایران با استفاده از الگوریتم جستجوی گرانشی و الگوریتم کرم شب تاب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه تبریز

چکیده

در فضای رقابتی کنونی، رشد تولیدات و تثبیت نوسانات اقتصادی، از مهمترین اهداف اقتصاد کلان هر کشور می­باشد. استفاده از شاخص­های اقتصاد مبتنی بر دانش یا دانش­بنیان به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای مدیریت تقاضا می­تواند در تحقق این مهم نقش مؤثری ایفا نماید. دانش به عنوان اصلی ترین نوع سرمایه تلقی می شود و رشد اقتصادی ریشه در انباشت دانش دارد، زیرا انباشت دانش منشأ فناوری، نوآوری و کارآفرینی است. از این رو، با در نظر گرفتن شرایط اقتصاد ایران، بررسی اثرات شاخص­های اقتصاد دانش­ بنیان بر رشد تولیدات می تواند حائز اهمیت باشد. هدف اصلی این پژوهش، بررسی چگونگی اثرگذاری ابعاد اقتصاد دانش­ بنیان بر رشد تولیدات در اقتصاد ایران در چارچوب مدل­های متعارف رشد اقتصادی می­باشد. به لحاظ روش­شناسی، در پژوهش حاضر با استفاده از داده­های سری زمانی اقتصاد ایران در طول دوره زمانی 91-1353 که از اطلاعات و داده­های بانک مرکزی استخراج گردید، نقش شاخص­های اقتصاد دانش بنیان شامل آموزش و منابع انسانی، زیر ساخت اطلاعات و ارتباطات، موجودی سرمایه و درجه باز بودن تجاری بر رشد تولیدات با بهره­گیری از الگوریتم جستجوی گرانشی (GSA) و الگوریتم کرم شب تاب (FA) مورد آزمون تجربی قرار گرفت. بر اساس یافته­های پژوهش، روابط مفروض در فرضیه­های پژوهش، شامل اثرات مثبت اقتصاد دانش و ابعاد آن در رشد تولیدات داخلی اقتصادی، مورد پذیرش واقع شد. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigation The Effect of Dimension of The Knowledge-Based Economy (KBE) on Output Growth in Iran by Using Gravitational Search Algorithm and Firefly Algorithm

نویسندگان [English]

  • Davvod Behbodi
  • Nina Mirani
  • Nazila Moharam Judi
tabriz university
چکیده [English]

In today's competitive environment, for every country, product growth and stabilizing economic fluctuations are the main macroeconomic objectives. Using knowledge-based economy or knowledge-based indicators are one of the most important demand management tools. Knowledge is considered to be the main capital; and economic growth is rooted in the accumulation of knowledge and as a source of knowledge accumulation technology, innovation and entrepreneurship. Hence, with regard to the economy of Iran, it is important to examine the effects of knowledge economy on product growth. The main objective of this study is to investigate the effect of knowledge economy on output growth using models based on conventional economic growth. Data was extracted from the Central Bank from the annual time series during the period of 1353- 1391,   Using  Gravitational Search Algorithm (GSA) and Firefly Algorithm (FA), the effects of knowledge based economy indicators, including, education and human resources, information and communication technology, capital and trade openness, on output, was tested. Based on the research findings, the hypothesis of the study, including the positive impact of knowledge economy and its effects on GDP growth was accepted. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Knowledge- Based Economy
  • The Growth of Productivity
  • Knowledge Management
  • Gravitational Search Algorithm
  • Firefly Algorithm
منابع
-        امجدی، کاظم؛ رهبری بنائیان، غلامرضا و سلطانی فسقندیس، غلامرضا. (1391). تحلیل تأثیر شاخص­های اقتصاد دانش محور بر تولید ناخالص داخلی کشورها. فراسوی مدیریت، دوره 6، شماره21: 104-83.
-        باصری، بیژن؛ اصغری، ندا و کیا، محمد. (1390). تحلیل تطبیقی نقش مؤلفه های اقتصاد دانش محور بر رشد اقتصادی. فصلنامه پژوهش­های اقتصادی ایران، دوره 16، شماره 4: 29-1.
-        بانک اطلاعات سری زمانی بانک مرکزی (سال­های89-1353).
-    بهبودی، داود و امیری، بهزاد. (1389). رابطه بلندمدت اقتصاد دانش بنیان و رشد اقتصادی در ایران. سیاست علم و فناوری، شماره 4: 32-23.
-        بهبودی، داود و ممی پور، سیاب. (1386). تجارت بین الملل، سرریز دانش و بهره وری کل عوامل تولید در ایران. فصلنامه اقتصاد و تجارت نوین، شماره 9: 55-33.
-        جنگانی، سمیرا؛ مهربانی، فاطمه و قبادی، صغری. (1392). مقایسه اثر اقتصاد دانش محور بر رشد اقتصادی؛ مطالعه موری ایران، کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی و توسعه. اولین همایش ملی چشم انداز اقتصاد ایران با رویکرد حمایت از تولید ملی، اصفهان: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خوراسگان.
-        حسینی، سید شمس الدین و اکبر چهارمحالی بیغش. (1384). اقتصاد دانش و شکاف توسعه. فصلنامه اقتصاد و تجارت نوین، شماره 1: 82-55.
-        دیزجی، منیره؛ دانشور، سهند، و بابایی اناری، علیرضا. (1391). تعیین جایگاه ایران در زمینه اقتصاد دانش بنیان در میان کشورهای منتخب. فراسوی مدیریت، دوره 6، شماره22: 144-121.
-        صادقی، مسعود و آذربایجانی، کریم. (1385). نقش و جایگاه اقتصاد دانش محور در تقاضای نیروی کار ایران. پژوهش­های اقتصادی ایران، شماره 27: 197-175.
-        صادقی، مسعود و عمادزاده، مصطفی. (1382). برآورد سهم سرمایه انسانی در رشد اقتصادی ایران طی سال­های 1345-1380. فصلنامه پژوهش­های اقتصادی ایران، شماره 17: 98-79.
-        عمادزاده، مصطفی و بکتاش، فروزان. (1384). اثر آموزش بر ارزش افزوده بخش صنعت. مجله دانش و توسعه، شماره 16: 50-37.
-        عمادزاده، مصطفی و شهنازی، روح الله. (1386). بررسی مبانی و شاخص­های اقتصاد دانایی محور و جایگاه آن در کشورهای منتخب در مقایسه با ایران. فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی، شماره 4: 158-146.
-        عمادزاده، مصطفی؛ روح الله شهنازی و دهقان شبانی، زهرا. (1385). بررسی میزان تحقق اقتصاد دانش محور در ایران (مقایسه تطبیقی با سه کشور همسایه). فصلنامه پژوهش­های اقتصادی، شماره 2: 127-105.
-        مشیری، سعید و جهانگرد، اسفندیار. (1383). فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) و رشد اقتصادی ایران، فصلنامه پژوهش­های اقتصادی ایران، شماره 19: 78-55.
-        مشیری، سعید و نیک پور، سمیه. (1386). تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات و سرریزهای آن بر رشد اقتصادی کشورهای جهان. فصلنامه پژوهش­های اقتصادی ایران، شماره 33: 103-75.
-        معمارنژاد، عباس. (1384). اقتصاد دانش بنیان؛ الزامات، نماگرها، موقعیت ایران، چالش­ها و راهکارها. فصلنامه اقتصاد و تجارت نوین، شماره 1: 95-84.
-        منوریان، عباس؛ عسکری، ناصر و آشنا، مصطفی. (1386). ابعاد ساختاری و محتوایی سازمان های دانش محور. تهران: اولین کنفرانس ملی مدیریت دانش.
-        مهربانی، فاطمه؛ قبادی، صغری و رضائیان، علی رضا. (1393). بررسی اثر و رابطه بین اقتصاد دانش بنیان و بهره­وری کل عوامل تولید؛ مطالعه موردی کشورهای توسعه یافته، نوظهور و در حال توسعه. دو فصلنامه جستارهای اقتصادی ایران، ، شماره 21 : 125-159.
-        ناظمان، حمید، اسلامی­فر، علیرضا. (1389). اقتصاد دانش بنیان و توسعه پایدار (طراحی و آزمون یک مدل تحلیلی با داده­های جهانی). مجله دانش و توسعه، سال 17، شماره 33.
-        نجارزاده، رضا؛ آقایی خوندابی، مجید و طلعتی، مصطفی. (1386). اثر فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) بر رشد اقتصادی کشورهای عضو سازمان کشورهای اسلامی (OIC). فصلنامه پژوهش نامه بازرگانی، شماره 44: 78-49.
-        نوفرستی، محمد. (1387). ریشه واحد و هم انباشتگی در اقتصاد سنجی. تهران: موسسه خدمات فرهنگی رسا.
-        نیوندی، فیروزه. (1383). مقدمه ای بر اقتصاد دانایی. گزارش 29، ناشرین طرح تاوا و دانشگاه صنایع و معادن، وزارت صنایع و معادن.
-        وحیدی، پریدخت. (1381). اقتصاد دانش محور و نقش تحقیق و توسعه در آن. تهران: همایش چالش­ها و چشم­اندازهای توسعه ایران.
-        Adams, J. D. (1990). Fundamental stocks of knowledge and productivity growth. Journal of Political Economy, 673-702.
-        APEC (2000). Towards knowledge-based economy in APEC, Report by APEC Economic Committee.
-        Barro, R. (1991). Economic growth in across-section of countries, Journal of Economy, 106(2), 407-443.
-        Benhabib, J., & Spiegel, M. M. (1994). The role of human capital in economic development evidence from aggregate cross-country data. Journal of Monetary economics, 34(2), 143-173.
-        Chen, D. H. C., & Dahlman, C. J. (2004). Knowledge and development: a cross-section approach (Vol. 3366). World Bank Publications.
-        Claessens, S., & Laeven, L. (2003). Financial development, property rights, and growth. The Journal of Finance, 58(6), 2401-2436.
-        Godin, B. (2001). The knowledge based economy: conceptual framework or buzzword, Economic Journal, 107, 134-149.
-        Hanushek, E. & kimko, D. D. (2000). Schooling labor-Force Quality, and the growth of nations, American Economic Review, 90(5), 1184-1208.
-        Hsu, G. J., Lin, Y. H., & Wei, Z. Y. (2008). Competition policy for technological innovation in an era of knowledge-based economy. Knowledge-Based Systems, 21(8), 826-832.
-        Kaufmann, D., Kraay, A., & Zoido, P. (2002). Governance matters II: updated indicators for 2000-01. World Bank policy research working paper, (2772).
-        Kerr, A. and Riain, S. (2009). Knowledge Economy. In: International Encyclopaedia of Human Geography. Oxford: Elsevier.
-        Lederman, D. (2008). Product innovation by incumbent firms in developing economies: the roles of research and development expenditures, trade policy, and the investment climate. World Bank Policy Research Working Paper Series, No. 4319.
-        Mansfield, E. (1991). Academic research and industrial innovation. Research policy, 20(1), 1-12.
-        Nonaka, I., Toyama, R., & Konno, N. (2000). SECI, Ba and leadership: a unified model of dynamic knowledge creation. Long range planning, 33(1), 5-34.
-        OECD, (1996). The Knowledge-based economy, Paris.
-        Oliner, S. D. & Sichel, D. E. (2003). The resurgence of growth in the late 1990s: Is information technology the story? Journal of Economic Perspectives, 14(4), 3-22.
-        O'Mahony, M., & Vecchi, M. (2005). Quantifying the impact of ICT capital on output growth: a heterogeneous dynamic panel approach. Economica, 72(288), 615-633.
-        Papaioannou, S. K., & Dimelis, S. P. (2007). Information technology as a factor of economic development: Evidence from developed and developing countries. Economics of Innovation and New Technology, 16(3), 179-194.
-        Partha, D., & David, P. A. (1994). Toward a new economics of science. Research policy, 23(5), 487-521.
-        Pilat, D. & Lee, F. (2001). Productivity growth in ICT producing and ICT-using industries: a source of growth differentials in the OECD?, STI Working Paper.
-        Romer, P. M. (1986). Increasing returns and long-run growth. The journal of political economy, 94, 1002-1037.
-        Sabau, G. L. (2010). Know, live and let live: Towards a redefinition of the knowledge-based economy—sustainable development nexus. Ecological Economics, 69(6), 1193-1201.
-        Schreyer, P., (2002). Knowledge spillovers and regional growth in Europe, European Regional Science Association Congress August, 27-30.
-        Solow, R. M. (1957). Technical change and the aggregate production function. The review of Economics and Statistics, 39, 312-320.
-        Stevens, P. F. (1997). Mind, memory and history: How classifications are shaped by and through time, and some consequences. Zoologica Scripta, 26(4), 293-302.
-        Tan, H. B., & Hooy, C. W. (2007). The development of East Asian countries towards a knowledge-based economy: a DEA analysis. Journal of the Asia Pacific Economy, 12(1), 17-33.
-        Van Stel, A. J., & Nieuwenhuijsen, H. R. (2004). Knowledge spillovers and economic growth: an analysis using data of Dutch regions in the period 1987–1995. Regional Studies, 38(4), 393-407.
-        Wilson, D. C., & Jarzabkowski, P. (2006). Actionable Strategy Knowledge:: A Practice Perspective. European Management Journal, 24(5), 348-367.
-        World Bank (2003 a). Engendering ICT: ensuring gender equality in ICT for Development, Washington D.C, and September.
-        World Bank (2003 b). ICT and MDGs: a World Bank group perspective, Washington D.C, December.
-        Zack, M. H. (1999). Developing a knowledge strategy. California management review, 41(3), 125-145.