بررسی و تحلیل اثرات اقتصادی سالخوردگی بازنشستگان در نظام تامین اجتماعی ایران.

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه اقتصاد، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

2 دانشیار، گروه اقتصاد، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

3 استادیار،گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

هدف این مقاله بررسی اثرات کلان اقتصادی شرایط موجود طرح‌های بازنشستگی در جامعه رو به سالمندی ایران بر اقتصاد کشور است. برای این منظور، از یک مدل تعادل عمومی پویا در قالب مدل نسل‌های همپوشان و اطلاعات سری‌های زمانی حساب‌های ملی از سال 1350 تا 1398 استفاده گردیده است. فرض ضمنی در این مطالعه آن است که سالخوردگی جمعیت توسط مکانیسم الگوهای مصرف، متغیرهای اقتصادی را تحت تأثیر قرار داده و الگوی مصرفی افراد در جوانی و سالمندی نیز متفاوت است و همچنین به دنبال تغییر الگوی مصرف در نسل‌های متفاوت، الگوی پس‌انداز افراد نیز متفاوت خواهد بود که به تبع آن، سرمایه‌گذاری و نرخ بهره نیز بین دو نسل یادشده، تحت تأثیر قرار خواهند گرفت. لذا در این مقاله، با در نظر گرفتن این پیش‌فرض، دو سناریو بررسی شده است. سناریوی عدم اصلاحات طرح‌های بازنشستگی و سناریوی اصلاحات طرح‌های بازنشستگی. سپس آثار شوک ناشی از تغییرات الگوی مصرف وارد‌شده بر متغیرهای کلان اقتصادی نظیر تغییرات الگوی پس‌انداز (به سبب تغییرات الگوی مصرف خانوار در دوران زندگی)، سرمایه‌گذاری، نرخ بهره، تولید ناخالص ملی سرانه و مخارج دولت در دو نظام تأمین اجتماعی توازن هزینه و درآمد (PAYG)، و نظام تأمین اجتماعی اندوخته‌گذاری کامل (FF) بررسی گردیده است. نتایج به‌دست‌آمده بیانگر این است که سالمندی جمعیت و عدم اجرای اصلاحات ساختاری طرح‌های بازنشستگی در جامعه، تولید ناخالص ملی سرانه را کاهش داده و منجر به کاهش در میزان پس‌انداز ملی سرانه نیز شده است. سناریوی دوم بیانگر این است که اجرای اصلاحات ساختاری، تولید ناخالص ملی سرانه را کمتر کاهش داده و منجر به افزایش پس‌انداز خواهد شد.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Investigating and Analyzing the Economic Effects of Population Aging on Iran's Social Security System

نویسندگان [English]

  • Mahya Momeni 1
  • Hamid Kordbacheh 2
  • Abbas Khandan 3
1 PhD Candidate, Department of Economics, Faculty of Social Sciences and Economics, Alzahra University, Tehran, Iran
2 Associate Professor, Department of Economics, Faculty of Social Sciences and Economics, Alzahra University, Tehran, Iran
3 Assistant Professor, Department of Economics, Faculty of Economics, Kharazmi University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The purpose of this paper is to examine the macroeconomic effects of the current pension schemes in Iran's aging society on the country's economy. To achieve this, a dynamic general equilibrium model, specifically the overlapping generations model, has been utilized, along with time series data from national accounts spanning from 1971 to 2020. The implicit assumption in this study is that population aging impacts economic variables through the mechanism of consumption patterns. Consumption patterns differ between youth and old age, and as the consumption pattern changes across different generations, individuals' savings patterns will also change. Consequently, investment and interest rates will also be affected between the two generations. In this paper, two scenarios are analyzed: the scenario of no pension reforms and the scenario of pension reforms. The effects of these scenarios on macroeconomic variables such as changes in savings patterns (due to shifts in household consumption patterns throughout their lifetime), investment, interest rates, GDP per capita, and government health expenditures in the context of two social security systems—Pay-As-You-Go (PAYG) and Fully Funded (FF)—are examined. The results show that population aging, combined with the lack of structural reforms in pension schemes, will lead to a decrease in GDP per capita and national savings per capita. The second scenario indicates that implementing structural reforms will lead to a smaller decrease in GDP per capita and an increase in savings. Keywords: Population aging, retirement, social security, overlapping generations model.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Population aging
  • Retirement
  • Social security
  • Overlapping generations model

مراجع

منابع
ادیب‌نیا، الهام. (1390). بررسی اثر سالمندی جمعیت بر متغیرهای کلان اقتصادی (کاربردی از روش تعادل عمومی نسل‌های همپوشان). پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی دانشگاه الزهرا (س).
بهمنی، مرضیه؛ راغفر، حسین و موسوی، میرحسین. (1399). سالمندی جمعیت و اصلاح نظام بازنشستگی با تغییر نرخ حق بیمه بازنشستگی. فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، 28(93)، 91-61.
دشتبان فاروجی، مجید؛ صمدی، سعید؛ دلالی اصفهانی، رحیم؛ فخار، مجید و عبداله میلانی، مهنوش. (1389). شبیه‌سازی یک الگوی نسل‌های همپوشان 55 دوره‌ای با رویکرد بهسازی نظام بازنشستگی ایران. فصلنامه تحقیقات مدل‌سازی اقتصادی، 1(2)، 203-173.
دهقانی، بهاره؛ دشتبان فاروجی، مجید؛ خشنودی، عبداله و علی نژاد مفرد، محمد. (1399) تأثیر سالمندی جمعیت بر آینده نظام بازنشستگی ایران، فصلنامه مطالعات جمعیتی، 6(1)، 288-261.
راغفر، حسین و اکبربیگی، سپیده. (1394). تأثیر تغییرات نرخ جایگزینی در صندوق بازنشستگی تأمین اجتماعی بر موجودی سرمایه، عرضه نیروی کار و پس‌انداز. فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، 23(75)، 74-45.
سازمان تامین اجتماعی. (1394). سند چشم‌انداز سازمان.
آذر، عادل و صفری، محمد. (1395).  شناسایی عوامل مؤثر بر پایداری طرح‌های بازنشستگی خصوصی با استفاده از رویکرد ترکیبی متدولوژی سیستم‌های نرم و نگاشت شناختی فازی. فصلنامه علوم مدیریت ایران، 11(43)، 57-21.
مرکز آمار ایران، سرشماری‌های عمومی نفوس و مسکن 1335 الی 1395.
 
References
Adel, A., & Safari, M. (2016). Identification of factors affecting the sustainability of private pension plans using a hybrid approach of soft systems methodology and fuzzy cognitive mapping. Iranian Journal of Management Sciences, 11(43), 21-57. (In Persian).
Adibnia, E. (2011). Investigating the effect of population aging on macroeconomic variables (an application of the overlapping generations general equilibrium method) [Master’s thesis, Alzahra University]. (In Persian).
Behmani, M., Raghbar, H., & Mousavi, M. (2020). Population aging and pension system reform by changing the retirement insurance premium rate. Quarterly Journal of Economic Research and Policies, 28(93), 61–91. (In Persian).
Dashtban Farouji, M., Samadi, S., Dalali Isfahani, R., Fakhar, M., & Abdollah Milani, M. (2010). Simulating a 55-period overlapping generations model with an approach to reforming Iran's pension system. Journal of Economic Modeling Research, 1(2), 173-203. (In Persian).
Deaton, A. (2005). Franco Modigliani and the life-cycle theory of consumption. PSL Quarterly Review, 58, 91-107.
Dehghani, B., Dashtban Farouji, M., Khoshnoodi, A., & Alinejad Mofrad, M. (2020). The impact of population aging on the future of Iran's pension system. Journal of Population Studies, 6(1), 261-288. (In Persian).
Kitao, S. (2018). Policy uncertainty and cost of delaying reform: The case of aging Japan. Review of Economic Dynamics, 27, 81-100.
Mesa‐Lago, C., & Bertranou, F. (2016). Pension reforms in Chile and social security principles, 1981–2015. International Social Security Review, 69(1), 25-45.
Raghfar, H., & Akbarbeygi, S. (2015). The impact of replacement rate changes in social security pension funds on capital stock, labor supply and savings. Quarterly Journal of Economic Research and Policies, 23(75), 45-74. (In Persian).
Romer, D. (2012). Advanced macroeconomics. Mc Graw Hill Publication.
Serrano, C. J. (1999). Social security reform, income distribution, fiscal policy, and capital accumulation. Income Distribution, Fiscal Policy, and Capital Accumulation (February 1999).
Social Security Organization. (2015). Organization vision document. Tehran, Iran. (In Persian).
Statistical Center of Iran, households surveys 1956 to 2016. (In Persian).
Sun, Y. (2007). General equilibrium analysis and simulation of Chinese social security system in an overlapping generation model. University of California, Santa Barbara.
تحلیل های اقتصادی توسعه ایران
دوره 10، شماره 2
مهر 1403
صفحه 283-310

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار