بررسی نقش قدرت انحصاری بانک‌های تجـاری بر اثرگذاری سـیاسـت پـولی در اقتصـاد ایـران

نویسندگان

1 استادیار، دانشگاه گلستان

2 استاد،دانشگاه بوعلی سینا همدان،دانشکده اقتصاد

چکیده

یکی ازمهم‌ترین اصلاحات ساختاری در نظام پولی و بانکی ایران،تلاش برای کاهش تمرکز در این صنعت بوده است؛اما لازم است تا سیاستگذار از اینکهتغییرات قدرت انحصاری در صنعت بانکی چه تأثیری بر کارکرد سیاست پولی از طریق کانال اعتباری خواهد داشت، مطلع باشد. در این پژوهش با استفاده از مدل‌های تعادل عمومی پویای تصادفی و داده‌های فصلی اقتصاد ایران در دوره 1368-1389، به این پرسش، پاسخ می‌دهیم. پارامترهای مورد استفاده در مدل را نیز براساس روش بیزی برآورد کرده‌ایم.یافته‌های پژوهش نشان‌می‌دهد که افزایش رقابت در جذب سپرده سبب می­شود تا در صورت بروز شوک پولی، خانوارها، مصرف و سپرده­گذاری بالاتری داشته باشند، اما تولیدکنند­گان به واسطه دریافت وام کمتر، سطوح تولیدشان را کمتر افزایش خواهند داد.از سوی دیگر، باافزایش رقابت در وام‌دهی بانک‌ها، در صورت بروز شوک پولی، مصرف خانوار، دستمزددریافتی نیروی­کار، نرخ بهره سپرده و نرخ بهره وام، افزایش بالاتری را تجربه خواهدکرد؛ اما در این شرایط، پس از بروز شوک پولی، بانک‌های رقابتی در مقایسه با بانک‌هایانحصاری، در دوره­های اولیه افزایش کمتری در وام اعطایی داشته و از این طریق درهمان زمان، اثرات مثبت پایین‌تری براشتغال و تولید خواهند داشت. به بیان دیگر، با افزایش رقابت در وام‌دهی صنعت بانکی، رشد نقدینگی اثرات تورمی بالاتری خواهد داشت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Impact of Commercial Banks’ Monopoly Power on Effectiveness of Monetary Policy in Iran Economy

نویسندگان [English]

  • Hasan Daliri 1
  • Nader Mehregan 2
1 Assistant Professor, Golestan University
2 Professor, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Faculty of Economics
چکیده [English]

Implementation of monetary policies and adjustments in liquidity are the most important tools of the Central Bank of Iran
used in structural reforms in the banking industry. This policy influences the efficiency of the monetary policy through its impact on bank credit channels. In this study we used dynamic stochastic general equilibrium models as one of the most innovative approaches to monetary policy to assess the effects of monetary policy on the economy. We use quarterly data from April of 1990 to June of 2010. We used Bayesian methods to estimate the parameters of DSGE models and used SGE
simulation to measure the effect of monetary shock on the economy and the structure of the banking industry on the efficiency of the monetary policy. This study concludes that monetary expansion resulted in an increase in inflation.
The results suggest that the increased competition in attracting deposits during monetary shocks, results in an increased consumption as well as deposits for households. However due to lower level of loans for producers, production increases less. On the other hand, increased competition in lending causes results in a higher increase in household consumption, wage labor, interest rates on deposits and loans. However in these conditions, following a monetary shock and in the initial period exclusive banks compared to competitive banks had a lower increase in concessional lending and thereby at the ame time, the positive impacts on employment and production will be lower. In other words, increasing competition in lending in the banking industry results in higher impact of inflation on liquidity growth.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Dynamic General Equilibrium
  • Monetary Policy
  • Monopoly in the Banking Industry
  • Bayesian Estimation
-        ابراهیمی، ایلناز. (1389). طراحی یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی برای یک اقتصاد صادرکننده نفت. رساله دکترا، دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران.
-        پژویان، جمشید و شفیعی، افسانه. (1387). تحلیل ساختار در صنعت بانکداری ایران:کاربرد تجربی شاخص Uدیویس. فصلنامه اقتصاد مقداری (بررسی­های اقتصادی پیشین)، دوره 5، شماره 4، صص 105-81.
-        پناهی، حسین؛ امیدی‌نژاد، محمد ونوری، محمد.(1392). برآورد هزینه های اجتماعی قدرت بازاریبانک‌ها در نظام بانکداری اسلامی.مجموعه مقالات بیست و چهارمین همایش بانکداری اسلامی.
-        شاهمرادی، اصغر و ابراهیمی، ایناز. (1389). ارزیابی اثرات سیاست پولی در اقتصاد ایران در قالب مدل پویای تصادفی نیوکینزی. فصلنامه پول و اقتصاد، شماره 3، صص 58-31.
-        شیری، بهزاد. (1388). ارزیابی نقش بانک‌های خصوصی دررقابتی‌کردن صنعت بانکداری ایران در دوره 87-1380. فصلنامه برنامه‌ریزی و بودجه، دوره 14، شماره 2، صص 73-61.
-        قندینژاد، مرجانه. (1385). بررسی ساختار (اندازه­گیری تمرکز) در صنعت بانکداری ایران و هزینه­های اجتماعی انحصار. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات.
-        کاوند، حسین. (1388). تبیین آثار درآمدهای نفتی و سیاستهای پولی در قالب الگوی ادوار تجاری واقعی برای اقتصاد ایران. رساله دکتری، دانشکده اقتصاد، دانشگاه تهران.
-        کمیجانی اکبر وتوکلیان حسین. (1391). سیاستگذاری پولی تحت سلطه مالی و تورم هدف ضمنی در قالب یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی برای اقتصاد ایران.فصلنامه تحقیقات مدلسازی اقتصادی، سال دوم، شماره 8،  ص 87.
-        میرنژاد، هادی. (1390). ارزیابی رقابتپذیری بانک‌های خصوصی و دولتی در ایران و مقایسه آن با رقابتپذیری بانک‌های برخی کشورهای منطقه. پایاننامه کارشناسی ارشد، تهران، دانشگاه تربیت مدرس.
-        Adams, M.R. & Amel, F.D. (2005). The Effects of Local Banking Market Structure on the Bank-Lending Channel of Monetary Policy, working paper.
-        Aftalion, F. & Lawrence, J.W. (1978). A Study of Monetary System with a Pegged Discount Rate under Different Market Structures: a Reply to J. Vuchelen, Journal of Banking & Finance, Vol. 2, No. 4, pp. 351-354.
-        Allen, F., Carletti, E. & Marquez, R. (2011).Credit Market Competition and Capital Regulation.Review ofFinancial Studies, Vol. 24, No. 4, pp. 983–1018.
-      Amidu, M., & Wolfe, S. (2013). The Effect of Banking Market Structure on the Lending Channel: Evidence from Emerging. Review of Financial Economics, Vol. 22, Issue 4, pp. 146-157.
-      Andres, J. & Arce, O. (2012).Banking Competition, Housing Prices and Macroeconomic Stability.The Economic Journal, 122 (December), pp. 1346–1372.
-        Andres, J. & Arce, O. (2008). Banking Competition, Housing Prices and Macroeconomic Stability. mimeo, Bank of Spain.
-        Beck,T., De Jonghe, O. & Schepens, G. (2010). Bank Competi-tion and Stability: Reconciling Conflicting Empirical Evidence. Working Paper, Tilburg University.
-        Berger, A.N., Klapper, L.F. & Ariss, R.T. (2008). Bank Competition and Financial Stability, Journal of Financial Services Research, Vol. 35, No.2, pp. 99–118.
-        Gerali, A., Neri, S., Sessa, L., & Signoretti, F.M. (2010). Credit and Banking in a DSGE Model of the Euro Area. Journal of Money, Credit and Banking, Vol. 42, No.1, pp. 107–141.
-        Gerali, A., Neri, S. Sessa, L. & Signoretti, F.(2009). Credit and Banking in a DSGE Model of the Euro Area (493 KB). Paper Presented at the Financial Markets and Monetary Policy Conference, sponsored by the Federal Reserve Board and the Journal of Money, Credit, and Banking, June 4-5.
-        Goodarzi, A. & Shafiee, A. (2012).Market Structure in Iran’s Banking Sector: An Application of Multilevel Models, Iranian Journal of Economic Research, Vol. 17, No. 50, pp. 43-64.
-        Güntner Jochen, H.F. (2011).Competition among Banks and the Pass-through of Monetary Policy, Economic Modeling, Vol.28, No.4, pp. 1891–1901.
-        Kashyap, A.K. & Stein, J.C. (1995). The Impact of Monetary Policy on Bank Balance Sheets', Carnegie-Rochester Confere-nce Series on Public Policy, 42, pp. 151-95.
-        Kashyap, A.K. & Stein, J.C. (1997). The Role of Banks in Monetary Policy: A Survey with Implications for the European Monetary Union, Economic Perspectives: Federal Reserve Bank of Chicago, pp. 2–18.
-        Khiabani, N. & Hamidisahneh. M. (2011). The Effects of Entry Regulation on Bank Competition: the Case of the Iranian Banking Industry, Journal of Applied Economics, Vol. XV, No. 1, pp. 119-137.
-        Liu, L. (2012). Monetary Policy, Bank Size and Bank Lending: Evidence from Australia, Online at http://mpra.ub.uni-muenchen.de/37489/MPRA Paper No. 37489.
-        Mandelman, F. (2005).Business Cycles: A Role for Imperfect Competition in the Banking System. Working Paper Boston College.
-        Matousek, R. & Sarantis, N. (2009).The Bank Lending Channel and Monetary Transmission in Central and Eastern European Countries. Journal of Comparative Economics, Vol.37, No.2, pp. 321-34.
-        Olivero, M., Li, Y., & Jeon, B.N. (2011). Consolidation in Bank-ing and the Lending Channel of Monetary Policy: Evidence from Asia and Latin America. Journal of Banking & Finance, Vol.30, Issue 8, pp. 1034-1054.