نقش دولت در تغییرات نرخ باروری در ایران از منظر متغیرهای اقتصادی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشجوی دکتری دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا

چکیده

جمعیت و نرخ باروری، به­دلیل آنکه بر عرضه نیروی کار و تقاضای کل اقتصاد تأثیر می‎گذارد، از مهم­ترین متغیرهای اقتصاد به حساب می‌آید. افزایش جمعیت، تأثیرات زیادی بر جنبههای مختلف زندگی مانند بازارها، محیط­زیست، آموزش، اشتغال و نهایتاً، رشد اقتصادی دارد. و از این رو، تنظیم آن به منظور تحقق اهداف اقتصادی و اجتماعی، از برنامههای دولتها بوده است. به این منظور در این مقاله، تأثیر سیاستهای دولت برای تنظیم خانواده در کنار سایر متغیرهای اقتصادی مانند نرخ اجاره مسکن، نرخ مشارکت زنان، تحصیلات زنان، بر نرخ باروری کل بررسی شده است. این مطالعه، درباره دادههای متغیرهای مذکور در بازه زمانی سال 1360 تا 1397 بوده که با رویکرد مدل خودرگرسیون با وقفه توزیعی (ARDL) انجام گرفته است. نتایج نشان می‌دهد، سال­هایی که جهت­گیری سیاست‌های تنظیم خانواده دولت در جهت کنترل باروری بوده، این سیاست­ها مؤثر واقع شده و باروری در طی این سال­ها کاهش یافته است. مشارکت زنان بر باروری، اثر منفی دارد. افزایش نرخ اجاره مسکن نیز به کاهش باروری منجر می‏شود و تحصیلات آموزش عالی زنان بر نرخ باروری از لحاظ آماری، معنادار است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Economic Aspects of Changing Fertility Rates

نویسندگان [English]

  • Simin Azizmohamadi
  • Zahra Hamidi Durbash
PhD student, Faculty of Social and Economic Sciences, AlZahra University
چکیده [English]

Population and fertility rates are one of the most important economic variables since they affect the aggregate labor supply and demand. Population growth has many influences on different aspects of life, such as markets, environment, education, employment, and finally economic growth. In this paper, we investigate the effect of economic variables such as per capita production, housing rent, family planning, women's participation rate. This study investigates the data of the variables in period of 1360-1395 about Iran which has been done by ARDL method. The results show that per capita income has a negative effect on fertility. The women's education and participation should be interpreted along with other factors, because alone are not good explanations for the total fertility rates. In these years when the government imposed a family planning programme, fertility rates have declined. The house rent rate also has unclear impact on fertility rate, because fertility rate is high when house rental rate is low, but when house rental rate is high, the fertility rate doesn't decrease.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Fertility Rate
  • Housing Rental Rate
  • Family Planning
  • Sparticipation Rate
  • Women'
  • Seducation
  • احمدیان، مجید و مهربانی، وحید. (1392). سطح آموزش زنان و باروری در شهر تهران: یک رهیافت اقتصادی. مجله تحقیقات اقتصادی، 48(1): 20-1.
  • افشاری، زهرا.(1394). اثر بی‎ثباتی اقتصاد کلان بر نرخ باروری زنان در ایران (با کاربرد داده‎های پانل استانی). مجله اقتصاد و توسعه منطقه‌ای، 22(10): 15-1.
  • پناهی، حسین؛ آقایاری هیر، توکل و آل‌عمران، سیدعلی. (1396). بررسی تأثیر قیمت مسکن بر نرخ باروری در مناطق روستایی ایران. مجله جامعه شناسی اقتصادی و توسعه، 6(2): 51-27.
  • درّی نجف آبادی، زهرا؛ مهرآرا، محسن؛ غفاری، فرهاد و هژبر کیانی،کامبیز. (1401). بررسی تأثیر اشتغال زنان بر باروری. مدلسازی اقتصادسنجی، 7(2): 181-153.
  • رضوی‎زاده، ندا و پیکانی، تکتم. (1394). مروری بر مطالعات اجتماعی تنظیم خانواده و کاهش باروری در ایران. فصلنامه راهبرد فرهنگ، 8(30): 65-36.
  • عباسی شوازی، محمدجلال و خانی، سعید. (1393). نا امنی اقتصادی و باروری: مطالعه موردی زنان دارای همسر شهرستان سنندج. نامه انجمن جمعیتشناسی ایران، 9(17): 76-37.
  • گلی، یونس؛ محمودیانی، سراج‎الدین و دل‎انگیزان، سهراب. (1394). تأثیر مشخصه‏های جمعیتی و اقتصادی- اجتماعی خانوار بر میزان باروری زنان در ایران. نامة انجمن جمعیت‌شناسی ایران، 10(20): 211-188.
  • محرابیان، آزاده و صدقی سیگارچی، نازیلا. (1389). تأثیر رشد جمعیت بر رشد اقتصادی در کشورهای چهار گروه درآمدی طی سال‎های 2007 - 1985. فصلنامه اقتصاد مالی، 13(‎18): 97-114.
  • مزینی، امیرحسین و ممالکی، مهرفام. (1396). تحلیل اقتصادی عوامل مؤثر بر نرخ باروری در ایران (با تأکید بر اثر فناوری اطلاعات و ارتباطات). فصلنامه جمعیت، 24(۱۰۱ و ۱۰۲): ۵۷-۳۷.
  • مهدوی زاهد، مهدی. (1397). واکاوی رویکرد دولت جمهوری اسلامی در تنظیم‌گری حقوقی خانواده. پژوهش حقوق عمومی، 20(60): 930-289.
  • Abbasi Shavazi, M. J., & Khani, S. (2016). Economic insecurity, marriage and fertility ideals: a study among mothers and children generations in Sanandaj district. Iranian Population Studies Journal, 9(17), 37-76 (in Persian).
  • Adsera, A. (2005). Vanishing children: From high unemployment to low fertility in developed countries. American Economic Review Papers and Proceedings, 95, 189-193.
  • Afshari, Z. (2016). The impact macroeconomic instability on the fertility rate in Iranian provinces. Journal of Economy and Regional Development, 22(10), 1-15 (in Persian).
  • Ahmadian, M., & Mehrbani, V. (2013). Women's education and fertility in Tehran: An economic approach. Journal of Economic Research (Tahghighat- E- Eghtesadi)48(1), 1-20 (in Persian).
  • Aksoy, C. G. (2016). Short-term effects of house prices on birth rates. EBRD Working Paper, 192.
  • Bar, M., Hazan, M., Leukhina, O., Weiss, D., & Zoabi, H. (2018). Why did rich families increase their fertility? Inequality and marketization of child care. Journal of Economic Growth23(4), 427-463.
  • Becker, G. S. (1960). An economic analysis of fertility. Demographic and economic change in developed countries. In NBER Conference Series, 11, 209-231.
  • Becker, G. S. (1965). A Theory of the allocation of time. The Economic Journal, 75(299), 493-517.
  • Becker, G. S. (1981). A Treatise on the Family. Enlarged edition. Harvard university press.
  • Becker, G. S. (1993). Treatise on the Family. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press.
  • Bongaarts, J. (2010). The causes of educational differences in fertility in Sub-Saharan Africa. Vienna Yearbook of Population Research, 8, 31-50.
  • Bongaarts, J., & Watkins, S. C. (1996). Social interactions and contemporary fertility transitions. Population and Development Review, 22, 639-682.
  • Caldwell, J. C. (1976). Toward a restatement of demographic transition theory. Population and Development Review, 2, 321-366.
  • Caldwell, J. C. (1980). Mass education as a determinant of the timing of fertility decline. Population and Development Review, 6, 225-255.
  • Cleland, J., & Wilson, C. (1987). Demand theories of the fertility transition: An iconoclastic view. Population Studies41(1), 5-30.
  • Cochrane, S. (1979). Fertility and Education: What do We Really Know? Johns Hopkins University Press, Baltimore.
  • De Silva, T., & Tenreyro, S. (2020). The fall in global fertility: A quantitative model. American Economic Journal: Macroeconomics12(3), 77-109.
  • Dorri Najafabadi, Z., Mehrara, M., Ghaffari, F., & Hojabr Kiani, K. (2022). Investigating the Impact of women's employment on fertility. Journal of Econometric Modelling7(2), 153-181 (in Persian).
  • Easterlin, R. A. (1975). An economic framework for fertility analysis. Studies in Family Planning6(3), 54-63.
  • Ge, Y., & Zhang, X. (2019). The effect of housing price on family fertility decision in China. Population Research43(1), 52-72.
  • Goli, Y., Mahmodiani, S., & Delangizan, S. (2016). The impact of household socio-economic characteristics on women's fertility in Iran. Journal of Population Association of Iran, 10(20), 188-211 (in Persian).
  • Haurin, D. R., & Rosenthal, S. S. (2005). The Impact of House Price Appreciation on Portfolio Composition and Savings: Donald R. Haurin, Stuart S. Rosenthal; Abt Associates, Inc. US Department of Housing and Urban Development, Office of Policy Development and Research.
  • Jejeebhoy, S. J. (1996). Women's education, autonomy, and reproductive behaviour: Experience from developing. Population and Development Review, 22(4), 789-791.
  • Kebede, E., Striessnig, E., & Goujon, A. (2021). The relative importance of women’s education on fertility desires in Sub-Saharan Africa: A multilevel analysis. Population Studies76(1), 137-156.
  • Kostelecký, T., & Vobecká, J. (2009). Housing affordability in Czech regions and demographic behavior, does housing affordability impact fertility? Sociologický časopis/Czech Sociological Review45(6), 1191-1213.
  • Kravdal, Ø. (2002). Education and fertility in Sub-Saharan Africa: Individual and community effects. Demography39(2), 233-250.
  • Liu, H., Gao, Y., Tisdell, C. A., & Wang, F. (2020). Are housing property rights important for fertility outcomes in China? Empirical evidence and policy issues. Economic Analysis and Policy65, 211-223.
  • Mahdavizahed, M. (2018). A study of the Islamic Republic of Iran's approach to family regulation. Journal of Public Law Research, 20(60), 289-309 (in Persian).
  • Malthus, R. (1798). An essay on the Principle of Population: Library of Economics. Liberty Fund, EconLib.org webpage.
  • Martin, T. C. (1995). Women's education and fertility: Results from 26 demographic and health surveys. Studies in Family Planning, 26(4), 187-202.
  • Mincer, J. (1985). Intercountry comparisons of labor force trends and of related developments: An overview. Journal of Labor Economics3(1), 1-32.
  • Ouedraogo, A., Tosun, M. S., & Yang, J. (2017). Fertility and population policy. Public Sector Economics42(1), 21-43.
  • Pan, J. N., & Yang, Y. J. (2020). The impact of economic uncertainty on the decision of fertility: Evidence from Taiwan. The North American Journal of Economics and Finance54, 101090.
  • Panahi, H., Aghayari Hir. T., & Aleemran, S. A. (2018). The study of the effect of house price on fertility rate in rural areas of Iran. Journal of Econmic & Developmental Socioligy, 6(2): 27-51 (in Persian).
  • Plane, D. A., Henrie, C. J., & Perry, M. J. (2005). Migration up and down the urban hierarchy and across the life course. Proceedings of the National Academy of Sciences102(43), 15313-18.
  • Pamuk, E. R., Fuchs, R., & Lutz, W. (2011). Comparing relative effects of education and economic resources on infant mortality in developing countries. Population and Development Review, 37(4), 637-664.
  • Razavizadeh, N., & Peikani, T. (2015). A review of social studies on family planning and decline of fertility rate in Iran. Strategy for Culture,8(30), 35-65 (in Persian).
  • Simon, C. J., & Tamura, R. (2008). Do higher rents discourage fertility? Evidence from US cities, 1940-2000. Regional Science and Urban Economics39(1), 33-42.
  • Warren, R. C. (1997). The economic theory of fertility over three decades. Population Studies51(1), 63-74.
  • Willis, R. J. (1973). A new approach to the economic theory of fertility behavior. Journal of Political Economy81(2, Part 2), 14-64.
  • Yew, S. L., & Zhang, J. (2018). Health spending, savings and fertility in a lifecycle‐dynastic model with longevity externalities. Canadian Journal of Economics, 51(1), 186-215.