تأثیر مقایسه‌ای بحران مالی جهانی و بحران کرونا بر بازار سرمایه‌ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حسابداری دانشگاه پیام نور،تهران ،ایران

2 کارشناس ارشد حسابداری دانشگاه پیام نور،تهران ،ایران

3 گروه حسابداری، دانشگاه فنی و حرفه ای، تهران، ایران

چکیده

 
یکی از موانع اثرگذار بر تصمیمات مالی مدیران، وقوع بحران‌های مالی و اقتصادی در جهان است و در شرایط کنونی، بحران ویروس کرونا نیز بر اقتصاد جهانی ازجمله اقتصاد ایران، اثرگذار است. در پژوهش حاضر، تأثیر مقایسه‌ای بحران مالی جهانی و بحران کرونا بر بازار سرمایه ایران، بررسی می‌شود. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی، و از بعد روش‌شناسی، همبستگی از نوع علّی (پس­رویدادی) می‌باشد. جامعه آماری پژوهش، شاخص کل بورس، فرابورس و شاخص صنعت دارویی در دورۀ زمانی 14 ساله بین سال‌های 1386 تا 1399 می‌باشد. روش مورد استفاده جهت جمع‌آوری اطلاعات، کتابخانه‌ای بوده و داده‌های مربوط برای اندازه‌گیری متغیرها، از سایت بورس اوراق بهادار و مدیریت فنّاوری بورس جمع‌آوری ‌شده و محاسبات اولیه، در نرم‌افزار اکسل صورت گرفته، و برای آزمون فرضیه‌های پژوهش، از نسخه 12 نرم‌افزار ایویوز استفاده شده، و نتایج حاصل از پژوهش، نشان می‌دهد که بحران مالی جهانی و کرونا، بر شاخص بورس ایران تأثیر معنادار داشته، اما تأثیر بحران کرونا در مقایسه با بحران مالی جهانی، بر بازده شاخص بورس بیشتر بوده است و همچنین تأثیر بحران کرونا بر شاخص فرابورس و صنعت دارویی، معنادار می‌باشد

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Comparative Effect of the Global Financial Crisis and the Corona Crisis on the Iranian Capital Market

نویسندگان [English]

  • Seyed Hesam Vaghfi 1
  • Leila Darvishi 2
  • Zeynab Nourbakhsh Hosseiny 3
1 Assistant Professor,Department of Management,Economics and Accounting,Payame Noor University,Tehran,Iran
2 Master of Accounting, Payam Noor University, Tehran, Iran
3 Department of Accounting, Technical and Vocational University (TVU), Tehran, Iran
چکیده [English]


One of the obstacles affecting the financial decisions of managers is the occurrence of financial crises in the world, and in the current context of the corona virus crisis, it also affects the global economy, including the Iranian economy. The present study examines the comparative effect of the global financial crisis and the corona crisis on the Iranian capital market. This research is applied in terms of purpose and in terms of methodology of correlation is causal (post-event).The statistical population of the study on the Tehran Stock Exchange and were surveyed over a period of 14 years between 2007 and 2020. The method used to collect information was a library and the relevant data for measuring variables were collected from the site of the stock exchange and technology management of the stock exchange and preliminary calculations were performed in Excel software. Then, Eviews software version 12 was used to test the research hypotheses.The results of the study show that the global financial crisis has a negative impact on the Iranian stock market index. Corona virus outbreak crisis affects Iran's stock market index. The impact of the corona crisis on the stock market index is greater than the global financial crisis. These results were also confirmed by industry index. But for the OTC index, the impact of the financial crisis on the OTC index of Iran is not significant. But the crisis of Corona virus outbreak has a positive effect on Iran's OTC index.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Iranian Capital Market
  • Corona Crisis
  • Economy of Iran
  • Global Financial Crisis
  •  

    • اسکندریان، غلامرضا. (1399). ارزیابی پیامدهای ویروس کرونا بر سبک زندگی (با تأکید بر الگوی مصرف فرهنگی). فصلنامه ارزیابی تأثیرات اجتماعی، 2: 85-65.
    • ایمانی جاجرمی، حسین. (1399). پیامدهای اجتماعی شیوع ویروس کرونا در جامعه. فصلنامه ارزیابی تأثیرات اجتماعی، 2: 103-86.
    • بخشانی، صفیه. (1394) بررسی تأثیر تغییرات نرخ ارز بر قیمت سهام و نسبت P/E با استفاده از SEM-PLS. فصلنامه سیاست‌های مالی واقتصادی، ۳ (۱۲): ۱۶۴-۱۴۹.
    • تقوی، مهدی. (1389). بررسی اثر بحران اقتصادی غرب بر بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه مطالعات مالی، 3(5): 160-137.
    • خطیب‌سمنانی، محمدعلی؛ شجاعی، معصومه و شجاعی‌خسروشاهی، مسعود. (1393). بررسی اثر نوسانات قیمت نفت­خام بر شاخص بازدهی بورس اوراق بهادار تهران. اقتصاد مالی، 8(29): 114-89.
    • دامن‌کشیده، مرجان و نظمی‌پیله‌رود، زهرا. (1392). بررسی تأثیر نااطمینانی تورمی بر شاخص کل سهام بورس تهران. اقتصاد مالی، 7(23): 136-111.
    • دهقان، عبدالمجید و کامیابی، منیره. (1398). چگونگی اثرگذاری متغیرهای اقتصادی بر بازدهی شرکت‌های بورسی در شرایط رونق و رکود بازار سرمایه ایران. اقتصاد مالی، 13(48): 166-147.
    • رجبی، مصطفی و جعفری‌طادی، مریم. (1396). تحلیل تأثیر توسعه مالی و شکنندگی مالی بر رشد اقتصادی (مطالعه موردی: کشورهای منتخب شرق و غرب آسیا). اقتصاد مالی، 11(40): 66-53.
    • رودری، سهیل، همایونی فر، مسعود. (1400). بررسی تأثیر شیوع ویروس کرونا بر بازار سهام با لحاظ تغییرات رژیم. پژوهشهای اقتصادی ایران، انتشار آنلاین از تاریخ15 تیر 1400.
    • سجادی، سیدحسن؛ فرازمند، حسن و علی‌صوفی،‌ هاشم. (1389). بررسی رابطه متغیرهای کلان اقتصادی و شاخص بازده نقدی سهام در بورس اوراق بهادار تهران. پژوهشنامه علوم اقتصادی، 2(39): 150-123.
    • سخائی، عمادالدین؛ خورسندی، مرتضی؛ محمّدی، تیمور و ارباب، حمیدرضا. (1399). بررسی آثار شوک‌ ناشی از ویروس کرونا بر اقتصاد ایران: کاربرد الگوی خودرگرسیون برداری جهانی. اقتصاد و الگو سازی، 11(2): 153-125.
    • سهیلی، کیومرث؛ باری، سمانه و بهشور، اسحاق. (1396). تأثیر بحران مالی جهانی بر اهرم مالی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه پژوهش حسابداری، مقاله 1، 7(1)، شماره پیاپی 24: 16-1.
    • صانعی‌فر، متین؛ سعیدی، پرویز؛ عباسی، ابراهیم و دیده‌خانی، حسین. (1399). شبکه پیچیده تأثیر ویروس کرونا (کووید-19) بر متغیرهای کلان اقتصادی و سقوط بازارهای بورس سهام. مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار، 11(45): 296-268.
    • طاهری‌نیا، مسعود و حسنوند، علی. (1399). پیامدهای اقتصادی ناشی از بیماری کووید-۱۹ بر اقتصاد ایران؛ با تأکید بر اشتغال. فصلنامه مدیریت پرستاری، ۹ (۳): ۵۸-۴۳.
    • طاهری، حامد و صارم صفاری، میلاد. (1390). بررسی رابطه بین نرخ ارز و شاخص قیمت بورس اوراق بهادار تهران: با استفاده از رویکرد ARDL. روند (روند پژوهش‌های اقتصادی)، 19(60): 79-63.
    • عباسیان، عزت­اله؛ مرادپوراولادی، مهدی و عباسیون، وحید. (1387). اثر متغیرهای کلان اقتصادی بر شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران. پژوهشهای اقتصادی ایران، 12(36): 152-135.
    • کریم زاده، مصطفی. (١٣٨٥). بررسی رابطه بلندمدت شاخص قیمت سهام بورس با متغیرهای کلان پولی با استفاده از روش همجمعی در اقتصاد ایران. فصلنامه پژوهشهای اقتصادی ایران، 8 (٢٦): 54-41.
    • منتی، حسین. (1399). بررسی اثرات ویروس کرونا - کووید 19 بر اقتصاد جهانی. ارزیابی تأثیرات اجتماعی، 2: 181-163.
    • موسوی‌شیری، سیدمحمود؛ وقفی، سیدحسام و آهنگری، مهناز. (1392). بررسی حافظه درازمدت شاخص کل قیمت بورس اوراق بهادار تهران (مطالعه موردی: صنعت داروسازی). حسابداری سلامت، 2 (4): 96-78.
    • وقفی، سیدحسام؛ شهبازبگیان، امیر و نوربخش حسینی، زینب. (1399). تحلیل تأثیر بحران کرونا بر نرخ ارز و طلا در اقتصاد ایران. مجله اقتصادی (دوماهنامه بررسی مسائل و سیاستهای اقتصادی)، ۲۰ (۵ و ۶): ۶۱-۳۹.
    • یزدان‌پرست، عبدالرحیم و احدی سرکانی، سید یوسف. (1392). بررسی ارتباط بحران مالی در بازارهای سرمایه عمده جهان با شاخص‌های سهام بورس اوراق بهادار تهران، قبل، طی و پس از بحران. دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، 3 (19): 12-1.
    • یزدانی، مهدی و اسماعیلی، علی. (1396). تعامل جریان‌های تجاری و نشر بحران‌های مالی در کشورهای نوظهور: رویکرد معادلات هم‌زمان با متغیر وابسته گسسته در داده‌های تابلویی. پژوهشهای اقتصادی ایران، 22(70): 173-133.

     

    • Abbasian E., Moradpouravladi M., Abbasiun V. (2008) The Effect of Macroeconomic Variables on the Total Index of Tehran Stock Exchange Iranian Economic Research, Volume 12, Number 36; 135 - 152. (In Persian)
    • Albulescu, C. (2020). Coronavirus and financial volatility: 40 days of fasting and fear. arXiv preprint arXiv:2003.04005.
    • Albulescu, C., Mina, M., & Oros, C. (2021). Oil-US stock market nexus: Some insights about the new coronavirus crisis. Economics Bulletin, Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=3823203 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.3823203.
    • Athreye, S., Saeed, A., & Baloch, M. S. (2021). Financial crisis of 2008 and outward foreign investments from China and India. Journal of World Business56(3), 101190.
    • Bakhshani, S. (2016). A Study of the Effect of Exchange Rate Changes on Stock Prices and P/E Ratio by Using SEM-PLS. Quarterly Journal of Fiscal and Economic Policies3(12), 149-164.
    • Bugri, B. (2003). The link between macroeconomic volatility and stock returns: Evidence from emerging equity market. Journal of Financial Economics, No. 60.
    • Burdekin, R. C., & Harrison, S. (2021). Relative Stock Market Performance during the Coronavirus Pandemic: Virus vs. Policy Effects in 80 Countries. Journal of Risk and Financial Management14(4), 177.
    • Chen, H. C., & Chia, Y. W. (2021). Global financial crisis and COVID-19: Industrial reactions. Finance Research Letters, 101940.
    • Choi, S. Y. (2021). Analysis of stock market efficiency during crisis periods in the US stock market: Differences between the global financial crisis and COVID-19 pandemic. Physica A: Statistical Mechanics and its Applications574, 125988.
    • Cristofaro, L., Gil-Alana, L. A., Chen, Z., & Wanke, P. (2021). Modelling stock market data in China: Crisis and Coronavirus. Finance Research Letters41, 101865.
    • Damankshideh, M., & Nazmileh Pilehrood, Z. (2013). Investigating the effect of inflationary uncertainty on the total stock index of Tehran Stock Exchange. Financial Economics, 7 (23), 136-111. (In Persian).
    • Dehghan, A. M., & Kamyabi, M. (2019). How economic variables affect the returns of listed companies in the conditions of prosperity and recession in the Iranian capital market. Financial Economics, 13 (48), 166-147. (In Persian).
    • Demetriades, P. O., Rousseau, P. L., & Rewilak, J. (2017). Finance, growth and fragility. Working Paper No. 17/13, 1-28.
    • Eskandarian, Gh. (2020) Assessing the Impacts of Coronavirus on Lifestyles. Journal of Social Impact Assessment, 1(2), 65-85. (In Persian).
    • Fosberg, R. (2012). Capital Structure and Financial Crises. working paper, William Paterson University.
    • O. S., Muasya, R., & Kenneth, K. T. (2014). Effect of foreign exchange rates on price per share. Journal of Business Administration and Education6(2), 34-56.
    • Gormsen, N. J., & Koijen, R. S. (2020). Coronavirus: Impact on stock prices and growth expectations. The Review of Asset Pricing Studies10(4), 574-597.
    • Ibrahim, M. (2003). Macroeconomic forces and capital market integration A VAR analysis for Malaysia. Journal of the Asia Pacific Economy8(1), 19-40.
    • Imani Jajarmi, H. (2020). Social consequences of the outbreak of coronavirus in society. Social Impact Assessment, 2, 86-103. (In Persian).
    • Karimzadeh, M. (2006) Investigating the long-term relationship between stock market price index and macro-monetary variables using the cohesive method in the Iranian economy. Iranian Journal of Economic Research. 8(26), 41-54. (In Persian).
    • Khatibsmanani, M. A., Shojaei, M., Shojaee Khosroshahi, M. (2014). Investigating the effect of crude oil price fluctuations on the yield index of Tehran Stock Exchange. Financial Economics, 8 (29), 114-89. (In Persian).
    • Manti, H. (2020). Investigating the effects of Corona-Covid virus 19 on the global economy. Social Impact Assessment, 2, 163-181. (In Persian).
    • Mousavi Shiri, S., Vaghfi, S., & Ahangary, M. (2013). Investigating the Long-Term Memory of Total Price Index of the Tehran Stock Exchange (A Case Study: Pharmaceutical Industry). Journal of Health Accounting, 2(4), 78-96. doi: 10.30476/jha.2013.16941. (In Persian).
    • Pan, M. S., Fok, R. C. W., & Liu, Y. A. (2007). Dynamic linkages between exchange rates and stock prices: Evidence from East Asian markets. International Review of Economics & Finance16(4), 503-520.
    • Rajabi, M., & Jafari Tadi, M. (2017) Analysis of the effect of financial development and financial fragility on economic growth (Case study of selected countries in East and West Asia). Financial Economics, 11 (40), 53-66. (In Persian)
    • Ramelli, S., & Wagner, A. F. (2020). Feverish stock price reactions to COVID-19. The Review of Corporate Finance Studies9(3), 622-655.
    • Roudari, S., & Homayounifar, M. (2021) The Study of the Effect of Coronavirus Outbreak on Stock Market by Considering Regime Changes. Iranian Economic Research. DOI: 10.22054/IJER.2020.51202.851. (In Persian)
    • Sajadi, H., Farazmand, H., & H. Alisufi. (2010). Investigating the relationship between macroeconomic variables and stock index returns in cash: Tehran stock exchange. Research Journal of Macroeconomics (Journal of Economics Sciences), 10, 2(39), 123-150. (In Persian).
    • Sakhaei, E., Khorsandi, M., Mohammadi, T., & Arbab, H. (2020). Investigating the Effects of Shock Caused by Covid-19 Virus on the Iran's Economy: A GVAR Approach. Journal of Economics and Modeling, 11(2), 125-153. (In Persian).
    • Saneifar, M., Saeedi, P., Abaasi, E., & H, Didehkhani. (2020). The complex network of the impact of the coronavirus (Qovid-19) on macroeconomic variables and the stock markets crash. Financial Engineering and Portfolio Management, 11, 45(3), 268-296. (In Persian)
    • Sang M. L., & Silvana T. (2021). Convergence innovation in the digital age and in the COVID-19 pandemic crisis. Journal of Business Research123, 14-22.
    • Selmi, R., & J. Bouoiyour. (2020). Global Market's Diagnosis on Coronavirus: A Tug of War between Hope and Fear. Hal archives-ouvertes: 1-26.
    • Soheily, Q., Bari, S., & Behshoor, I. (2017). Study on the Impact of Financial Crisis on the Financial Leverage of Listed Companies in Tehran Stock Exchange. Journal of accounting and social interests, 7(1), 1-16. (In Persian)
    • Tagavi, M., Ghaffari, F., & Gheibi, Y. (2010). Financial Crisis and Its Effects on Tehran Stock Exchange. Financial Knowledge of Securities Analysis, 3(5), 137-160. (In Persian)
    • Taheri, H., & Sarem Saffari, M. (2011) Investigating the Relationship between Exchange Rate and Price Index of Tehran Stock Exchange: Using ARDL Approach. Trend (Economic Research Trend), 19(60), 63 - 79. (In Persian)
    • Taherinia, M., & Hasanvand, A. (2020). Economic consequences of Covid-19 disease on the Iranian economy; With an emphasis on employment. Quarterly Journal of Nursing Management, 9(3),43-58. (In Persian)
    • Uyar, A., & Okumuş, E. (2010). Finansal oranlar aracılığıyla küresel ekonomik krizin üretim şirketlerine etkilerinin analizi: İMKB’de bir uygulama. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (46), 146-156.
    • Vaghfi, S., Shahbazbegian A., & Nourbakhsh Hosseini, Z. (2020). Analysis of the Impact of the Corona Crisis on Currency and Gold Rates in the Iranian Economy. Economic Journal (bi-monthly review of economic issues and policies), 20 (5 & 6), 39-61. (In Persian)
    • Walti, S. (2005). The macroeconomic determinants of stock market synchronization. Journal of International Banking Law11(10), 436-441.
    • Wang, D., Hu, B., Hu, C., Zhu, F., Liu, X., Zhang, J., Wang, B., Xiang, H., Cheng, Z., Xiong,Y., Zhao, Y., Li, Y., Wang, X. Z., & Peng, Z. (2020). Clinical characteristics of 138 hospitalized patients with 2019 novel coronavirus-infected pneumonia in Wuhan, China. JAMA, 323(11): 1061-69.
    • Yan, B., Stuart, L., Tu, A., & Zhang, T. (2020). Analysis of the Effect of COVID-19 on the stock market and investing strategies. Available at SSRN 3563380.
    • Yazdani, M., Esmaeili, A. (2017). Interaction between Trade Flows and Contagion of Financial Crises in Emerging Market Countries: Approach of Simultaneous Equations with Discrete Dependent Variable in Panel Data. Iranian Journal of Economic Research, 22(70), 133-173. (In Persian).
    • Yazdanparast, A. R., & Ahadi Sarkani, S. Y. (2013). Investigating the relationship between the financial crisis in the major capital markets of the world with the stock indices of Tehran Stock Exchange, before, during and after the crisis. Financial Knowledge of Securities Analysis, 6 (3), 1-12. (In Persian).