مقاله پژوهشی: عوامل موثر بر جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی(FDI)، کشورهای منطقه منا (2015-1980)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی/دانشگاه پیام نور

2 عضو هیات علمی/ دانشگاه ملی ملایر

چکیده

سرمایه گذاری، از منابع اصلی رشد و توسعه اقتصادی است و از این رو، بررسی عوامل جذب سرمایه گذاری از مهمترین زمینه های مطالعاتی اقتصاددانان است.  شناخت عوامل مؤثر در جذب FDI می تواند در سیاستگذاری کشورهایی که نتوانسته اند از این عامل به خوبی استفاده کنند، مفید باشد. برای این منظور، از یک نمونه از کشورهای منتخب منطقه منا در بین دوره زمانی 2015-1980 با استفاده از رویکرد پانل در چارچوب یک الگوی "اثر تصادفی" بهره گیری  شده است تا تفاوت های خاص هر یک از کشورها تفکیک شود. نتایج برآورد مدل مورد نظر نشان می دهد که اثر درجه باز بودن، نرخ بازگشت سرمایه، رشد اقتصادی، سرمایه انسانی و نقدینگی  همگی دارای اثر مثبت و معنی داری در جذب FDI دارند؛ اما متغیرهای مخارج تحقیق و توسعه و فساد تأثیر معناداری برFDI  نشان نمی دهند. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Determinants of foreign direct investment in MENA countries (1980-2015)

نویسندگان [English]

  • Saeed Kian poor 1
  • Muhammad Piri 2
1 member faculty of university/payam noor
2 member faculty of university
چکیده [English]

Investment is the main source of economic growth and development. Therefore, the study of investment attraction’ factors is one of the most important fields of study for economists. Identifying determinants of foreign direct investment (FDI) attraction can be useful for developing countries. This paper examines determinants of FDI in the Middle East and North Africa (MENA) region during 1980-2015. It uses a panel data model with random effects in order to separate country-specified differences. The results of estimations indicate that degree of openness, rate of return on investment, economic growth, human capital and broad money have significant and positive effects on FDI, but expenditure on research and development (R&D) and corruption are insignificant in explaining FDI.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Foreign direct investment
  • Location determinants
  • Random effect model
  • Panel data

مراجع

 
-        بهکیش، محمد مهدی. (1380). اقتصاد ایران در بستر جهانی شدن. تهران: نشر نی، 9-3.
-        حیدری، پروین و افشاری، زهرا. (1391). عوامل اقتصادی و اجتماعی مؤثر بر جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی با تاکید بر شاخص های حکمرانی. پژوهشهای رشد و توسعه پایدار، شماره 41: 170-141.
-        داوودی، پرویز و شاهمرادی، اکبر. (1383). بازشناسی عوامل مؤثر بر جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران و 46 کشور جهان. فصلنامه پژوهش های اقتصادی، شماره 20: 113-81.

-         قادری، سیمین و دهمرده، نظر. (1392). تأثیر زیرساخت های اقتصادی و اجتماعی بر جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی و رشد اقتصادی در کشورهای منتخب. جغرافیا و آمایش شهری- منطقه­ای، شماره8: 68-41.  

-        قندهاری، مهسا؛ اکبریانی، سعید؛ حبیبی راد، سونیا؛ عباچیان، رضا و محمدی، احمدرضا. (1394). بررسی تأثیر آزادسازی تجاری و وضعیت فضای کسب و کار بر سرمایه گذاری مستقیم خارجی بین کشورهای منطقه آسیای جنوب غربی در بازه زمانی 2004 تا 2012.  فصلنامه مدیریت دولتی، شماره 22: 328-303. 
-    مشیری، سعید و کیان­پور، سعید. (1391). عوامل مؤثر بر جذب سرمایه­گذاری مستقیم خارجی- یک مطالعه بین کشوری (2007-1980)، فصلنامه اقتصاد مقداری (بررسی­های اقتصادی سابق)، دوره9، شماره2 :  12-3.
-        مهدوی عادلی، محمد حسین؛ کاظمی، علی و فیض محمدی، شیرین. (1391). بررسی اثر سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر صادرات در ایران (1352 الی 1387). مجله اقتصاد پولی و مالی، سال نوزدهم، شماره 3: 168-151.
-        نصیری نژاد، محمدرضا؛ استادی، حسین و هرتمنی، امیر. (1393). بررسی تأثیر مالیات بر جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در کشورهای عضو دی هشت. پژوهش های رشد و توسعه اقتصادی. سال چهارم، شماره 14: 8-29.
-        نگهداری، ابراهیم. (1393). نقش سرمایه انسانی در اثر بخشی سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی در مجموعه کشورهای حوزه خلیج فارس. سیاست های راهبردی و کلان، سال دوم، شماره 5: 76-67.
-        نورانی، سید محمد رضا. (1374). تجزیه و تحلیل اقتصادی تأثیر سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر اقتصاد ایران. پایان نامه دوره دکتری، دانشگاه تربیت مدرس.
-        وفایی، سارا. (1387). مطالعه تطبیقی سرمایه گذاری خارجی در بازار سرمایه ایران و کشورهای حوزه خلیج فارس. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی.
-        هادی زنوز، بهروز. (1379). سرمایه گذاری خارجی در ایران، نشر پژوهش فروزان فر.
 
-        Asiedu, E. (2002). On the determinants of foreign direct investment to developing countries: is Africa different?. World Development, 30(1), 107-119.
-        Banga, R. (2009). Impact of government policies and investment agreements on FDI inflows. Indian Council for Research on International Economic Relations, 1-43.
-        Bayraktar, N. (2015). Importance of Investment Climates for Inflows of Foreign Direct Investment in Developing Countries. Business and Economic Research, 5(1), 24-50.
-        Behkashim, M. M. (2001). Iran's economy in the context of globalization. Tehran: Nei publishing (in Persian)
-        Brenton, P. A., & Winters, L. A. (1987). Estimating the international trade effects of ‘1992’: West Germany. JCMS: Journal of Common Market Studies, 30(2), 143-156.
-        Casson, M. (1976). The future of the multinational enterprise. Springer.
-        Chunlai, C. (1997). The location determinants of foreign direct investment in developing countries (No. 1997-12). University of Adelaide, Chinese Economies Research Centre.
-        Davoudi, P., & Shahmoradi A. (2004). Recognition of factors affecting the recruitment of foreign direct investment in Iran and 46 countries. Journal of Economic Research, 20, 113-81. (in Persian)
-        Dunning, J. H. (1997). The European internal market programme and inbound foreign direct investment. JCMS: Journal of Common Market Studies, 35(2), 189-223.
-        Frawsen, G., & Josefsson, H. (2004). FDI & DevelopIng Countries, How to Attract Trans-National Corporation?. School of Economics and Management, LUND University, (36).
-        Ghaderi, S., & Dahmardeh, N. (2013). The effect of economic and social infrastructure on the recruitment of foreign direct investment and economic growth in selected countries. Geography Magazine and Urban-Regional Planning, 8, 41-68 (in Persian)
-        Ghandahari, M., Akbariani, S., Habibi Rad, S., Abachian Ghassemi, R. & Mohammadi Sofla, A. (2015). The impact of trade openness and business environment on foreign direct investment: A panel data of world countries from 2004 to 2012. Journal of Public Administration (JPA), 22, 303-328. (in Persian)
-        Globerman, S. (2000). Trade, FDI and regional economic integration: Cases of North America and Europe. In Enhancing Investment Cooperation in Northeast Asia conference, Honolulu, August (pp. 7-9).
-        Hadi Zenuz, B. (2000). Foreign investment in Iran. Tehran: Forouzanfar Research. (in Persian)
-        Hausmann, R., & Fernandez-Arias, E. (2000). The new wave of capital inflows: Sea change or just another title?. Inter-American Development Bank Working Paper, 417.
-        Heidari, P., & Afshari, Z. (2012). Economic and social factors affecting the recruitment of foreign direct investment, with emphasis on governance indicators. Journal of Sustainable Growth and Development Researches, 41: 141-170 (in Persian)
-        Jaspersen, F. Z., Aylward, A. H., & Knox, A. D. (2000). Risk and private investment: Africa compared with other developing areas. In Investment and Risk in Africa (pp. 71-95). Palgrave Macmillan, London.
-        Levine, R., & Zervos, S. (1998). Capital control liberalization and stock market development. The World Bank, 26.
-        Loree, D. W., & Guisinger, S. E. (1995). Policy and non-policy determinants of US equity foreign direct investment. Journal of International Business Studies, 26(2), 281-299.
-        Mahdavi Adali, M. H., Kazemi, A., & Feiz Mohammadi, S. (2012). Investigating the effect of foreign direct investment on exports in Iran (1973-2008). Journal of Monetary and Financial Economics, 3(19), 151- 168. (in Persian)
-        Mancusi, M. L. (2008). International spillovers and absorptive capacity: A cross-country cross-sector analysis based on patents and citations. Journal of International Economics, 76(2), 155-165.
-        Moshiri, S., & Kianpour, S. (2012). Factors affecting the recruitment of foreign direct investment - an intergovernmental study (1980-2007). Quarterly Journal of Quantitative Economics, 33(2), 1-30. (in Persian)
-        Nassiri Nezhad, M. R., Ostadi H., & Heratmani, A. (2014). The impact of taxation on the recruitment of foreign direct investment in the countries of the D-8. Economic Development Researches, 14, 8-29 (in Persian)
-        Negahdari, I. (2014). The role of human capital in the effect of foreign direct investment on economic growth in the Persian Gulf, Strategic and Metropolitan Policies, 5, 76-67. (in Persian)
-        Nourani, S. M. R. (1995). Economic analysis of the effect of foreign direct investment on Iranian economy, Thesis of Doctoral Department, Tarbiat Modarres University. (in Persian)
-        Onyeiwu, S. (2002). Analysis of FDI flows to developing countries: Is the MENA region different. In ERF 10th Annual Conference, December, Marrakech, Morocco.
-        Patrik, H.T. (1966). On the Mechanics of Economic Development and Economic Growth in Underdeveloped Countries. Economic Development and Cultural Change Journal, 14(2), 174-189.
-        Roman, M. (2012). Models of foreign direct investments influence on economic growth: evidence from Romania. International Journal of Trade, Economics and Finance, 3(1), 25-29.
-        Schneider, F., & Frey, B. S. (1985). Economic and political determinants of foreign direct investment. World development, 13(2), 161-175.
-        United Nations (2016). World Investment Report 2016: FDI and the Challenge of Development, United Nations Publication, Geneva.
-        Vafai, S. (2008). Comparative study of foreign investment in the capital market of Iran and the Persian Gulf, Master's Thesis, Islamic Azad University, Central Tehran Branch.(in Persian)
-        Vernon, R. (1960). International investment and international trade in product cycle. The Quarterly Journal of Economics, 80, 128- 231.
-        World Bank (2016). World Development Indicators (Cd-Rom).

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار