تأثیر آزاد سازی تجاری بر شاخص توسعه انسانی در گروه کشورهای منتخب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه اقتصاد، واحد فیروزکوه، دانشگاه آزاد اسلامی، فیروزکوه، ایران

2 کارشناس ارشد اقتصاد، گروه اقتصاد، واحد فیروزکوه، دانشگاه آزاد اسلامی، فیروزکوه، ایران

چکیده

آزادسازی تجاری، رفع محدودیت­هایی است که سیاست­گذاران بر سر راه حرکت متغیرهای کلان اقتصادی در بازارهای اقتصادی ایجاد می­کنند. آزادسازی تجاری، سبب تخصصی­تر شدن تولید، تقسیم کار و افزایش درآمد می شود. افزایش درآمد، فرصت­های آموزشی، مراقبت­های بهداشتی و پزشکی بهتری را فراهم می­آورد و سبب عرضه خدمات اجتماعی مطلوب­تری از سوی دولت ها می­شود. همچنین گسترش تجارت، سبب بهبود تعاملات فرهنگی و گسترش تنوع کالاهای در دسترس مصرف کنندگان می شود. تجارت انواع جدیدی از کالاها و خدمات مانند تجهیزات پزشکی و بهداشتی را روانه بازارهای داخلی می­کند. از این رو سلامتی و طول عمر افراد افزایش می یابد و بر شاخص توسعه انسانی تأثیر می گذارد. آزادسازی تجاری می­تواند درآمدهای مالیاتی دولت و تعرفه­های گمرکی را کاهش دهد. کاهش درآمد دولت نیز بر کیفیت و کمیت ارائه خدمات عمومی دولتی مانند آموزش، بهداشت تأثیر دارد و شاخص توسعه انسانی را کاهش می­دهد. همچنین گسترش تجارت می­تواند اثرات سویی بر محیط زیست و توسعه پایدار داشته باشد. در این راستا، هدف اصلی این مقاله، بررسی میزان تأثیرگذاری آزاد سازی تجاری بر شاخص توسعه انسانی در گروه کشورهای منتخب درآمد متوسط در دوره زمانی 2015-2000 می­باشد. نتایج حاصل از برآورد مدل ها با استفاده از روش اثرات ثابت در گروه کشورهای منتخب، نشان داد که شاخص آزادسازی تجاری، تأثیر مثبت و معناداری بر شاخص توسعه انسانی دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Impact of Trade Liberalization on Human Development Index in Selected Countries

نویسندگان [English]

  • Parvaneh Salatin 1
  • Amirhesam Olfat 2
1 Assistant Professor, Department of Economics, Firoozkooh Branch, Islamic Azad University, Firoozkooh, Iran
2 M.A.in Economics, Department of Economics, Firoozkooh Branch, Islamic Azad University, Firoozkooh, Iran
چکیده [English]

Trade liberalization is the removal of restrictions created by policymakers on the way of macroeconomic variables in the market. Trade liberalization leads to more specialization in production, division of labor, and increase in income. In turn, increase in income results in educational opportunities, better health and medical care services, and provision of more favorable social services by governments. Moreover, trade promotion improves the cultural interactions, and increases the variety of goods available to consumers. Trade introduces new types of goods and services, such as medical and sanitary equipment, to domestic markets. Thus, the health and longevity of individuals increase, and affect the human development index. Trade liberalization can reduce government tax revenues and tariffs. Reduction in government revenues affects the quality and quantity of public government services, such as education, health, and decreases the human development index. Trade promotion can also impose adverse effects on environment and sustainable development. In this regard, this paper aims to examine the effect of trade liberalization level on human development index in a group of selected middle-income countries during the period 2000-2015. The results of models estimated by the fixed effects method indicate that the trade liberalization has a positive and significant impact on the human development index

کلیدواژه‌ها [English]

  • Trade Liberalization
  • Human Development Index
  • Fixed effects
-         احمدیان، مریم. (1390). بررسی و نقد شاخص های جهانی آزاد ی اقتصادی. دفتر مطالعات محیط کسب و کار: 36-1.
-         آصف زاده، سعید و پیری، زکیه. (1383). مفاهیم توسعه انسانی و روند شاخص توسعه انسانی در ایران. دو فصلنامه طب جنوب، سال 7، شماره 2: 23-1.
-         کریمی پتانلار، سعید؛ گیلک حکیم آبادی، محمد تقی و صابر نوچمنی، فاضل. (1394). بررسی تأثیر اثربخشی دولت بر کاهش فرار مالیاتی در کشورهای منتخب. پژوهشنامه مالیات، شماره 27: 90-64.
-         جعفری صمیمی، احمد؛ فرهنگ، صفر؛ رستم زاده، مهدی و محمدزاده، مهدی. (1388). تأثیر توسعه مالی و آزادسازی تجاری بر رشد اقتصادی در ایران. فصلنامه پژوهشهای اقتصادی، سال نهم، شماره چهارم: 22-1.
-         دادگر، یدالله؛ کشاورز حداد، غلامرضا و تیاترج، علی. (1385). تبیین رابطه تورم و رشد اقتصادی در ایران. جستارهای اقتصادی، دوره 3، شماره 5: 88-59.
-         سجادی، سید مهدی. (1382). جهانی شدن و پیامدهای چالش برانگیز آن برای تعلیم و تربیت. مجله علوم تربیتی و روانشناسی، دوره 3، سال 10، شماره 3 و 4: 128-113.
-         علیخانی، محمد؛ آصف زاده، سعید؛ محبی فر، رفعت و منتظری، علی. (1391). بررسی شاخص توسعه انسانی (HDI) در ایران و کشورهای منتخب. فصلنامه پایش، سال 11، شماره 4: 423-415.
-         کاوسی، اسماعیل و احمدی، فخرالدین. (1389). جهانی شدن و توسعه منابع انسانی (مقایسه تطبیقی 62 کشور جهان). مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی، دوره 1، شماره 1: 108-79.
-         حضارمقدم، نسرین؛ سحابی، بهرام؛ احمدی، علی محمد و محمودی، وحید. (1394). بررسی اثر جهانی شدن بر شاخص­های سلامت. فصلنامه مطالعات راهبردی جهانی شدن، سال 6، شماره 16: 236-199.
-         میرباقری هیر، میرناصر؛ رحیم زاده، فرزاد و صفوی، سید راشد. (1393). بررسی تأثیر تجارت بر توسعه انسانی در کشورهای منتخب عضو منا. پژوهش های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 4، شماره 16: 120-105.
-        Ahmadian, M. (2011). Review and critique of the global economic freedom indices (1-36). Center for business environment studies. (in Persian)
-        Alikhani, M., Asefzadeh, S., Mohebifar, R., & Montazeri, A. (2012). A study of human development index (HDI) in Iran and selected countries. Quarterly Journal of Payesh, 11 (4), 415-423.  (In Persian).
-        Asefzadeh, S. & Piri, Z. (2004). Concepts of human development and the trend of human development index in Iran. Iranian South Medical Journal, 7 (2), 1-23 (in Persian).
-        Ayala, C. (2005). Economic underdevelopment and sustainable development in the world: conditioning factors, problems and opportunities. Environment, Development and Sustainability7(1), 95-115.
-        Bergh, A. & Nilson, T. (2014). Globalization and poverty. Cambridge Working Papers in Economics 26: 488-505, Faculty of Economics, University of Cambridge.
-        Dadgar, Y., Keshavarz H. Gh., & Tiyatraj, A. (2006). Description of the relationship between inflation and economic growth in Iran. Journal of Economic Literature, 3(5), 59-88 (in Persian).
-        Davies, A., & Quinlivan, G. (2006). A panel data analysis of the impact of trade on human development. The Journal of Socio-Economics35(5), 868-876.
-        Effiom, L., Ubi, P. S., Okon, E. O., & Itam, E. E. (2011). Trade liberalization and human capital in Nigeria: A vector autoregressive analysis. European Journal of Economics, Finance and Administrative Sciences40, 154-168.
-        Georgiou, M. N. (2015). Economic freedom and human development index. Economics Research Network, 40, 142-163.
-        Hezareh, M. N., Sahabi, B., Ahmadi, A. M., & Mahmoudi, V. (2015).  Examining the Impact of Globalization on Health Indicators. Quarterly Journal of Strategic Studies on Globalization, 6(16), 199-236 (in Persian).
-        Jadoon, A. K., Rashid, H. A., & Azeem, A. (2015). Trade liberalization, human capital and economic growth: Empirical evidence from selected Asian countries. Pakistan Economic and Social Review53(1), 113-132.
-        Jafari S. A., Farhang, S., Rostamzadeh, M., & Mohammadzadeh, M. (2009). The effect of financial development and trade liberalization on economic growth in Iran. Quarterly Journal of Economic Research, 9 (4), 1-22 (in Persian).
-        Karimi, P. S., Gilak H. M., & Saber N. F. (2015). Examining the impact of government effectiveness on tax evasion reduction in selected countries. Tax Research Journal, 27, 64-90 (in Persian).
-        Kavoosi, E. & Ahmadi, F. (2010). Globalization and human resource development: A comparative study of 62 countries. Strategic Studies of Public Policymaking, 1 (1), 79-108 (in Persian).
-        Looney, R. (2007). The Brooder Middle East initiative: Requirements for success in the Gulf, strategic insights, presented at the conference on development challenges for the 21st century, Cornell University, 3(8), 102-135.
-        Mirbageri, H. M., Rahimzadeh, F., & Safavi, S. R. (2014). Examining the impact of trade on human development in selected member countries of MENA. Journal of Economic Growth and Development Research, 4 (16), 105-120 (in Persian).
-        Razmi, S. M. J., & Yavari, Z. (2012). Reviewing the effect of trade openness on human development. Interdisciplinary Journal of Contemporary Research in Business4(6).
-        Roberts, J. M. & Margulies, G. A. (2016). How economic freedom can be restored in Argentina (special report, 5: 179-200). Institute for Economic Freedom and Opportunity, The Heritage Foundation.
-        Rodrik, A. (2001). Multivariate methodology to uncover regional disparities: A contribution to improve European union and governmental decisions. European Journal of Operational Research, 15, 121-135.
-        Sajjadi, S. M. (2003). Globalization and its challenging consequences for education. Journal of Educational Sciences and Psychology, 3 (3 & 4), 113-128 (in Persian).
-        Salvatore, D. (2007). Growth, international inequalities and poverty in a globalizing world. Journal of Policy Modeling, 29, 635-641.
-        Sapkota, J. B. (2015). Infrastructure access and human development. University of Tsukuba, 70, 88-102.
-        Turen, U., Yunus, G. & Ahmet, K. (2016). National ICT, economic freedom and human development. Academic Journal Article, 7, 49-72.
-        UNDP. (1990, 2015). Human development report.