بررسی عوامل تأثیرگذار بر انباشت سرمایه در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار و عضو هیات علمی، گروه اقتصاد، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران

2 دانشجوی دکتری حقوق و مشاور وزیر دادگستری در امور ایثارگران

3 دانشجوی دکتری، گروه اقتصاد، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

چکیده

 
به طور کلی، سرمایه‌گذاری را می‌توان یکی از ارکان اساسی اقتصاد کشور دانست. شکی وجود ندارد که افزایش تولید که یکی از نخستین گامهای فرایند توسعه است، مستلزم افزایش سرمایه‌گذاری خواهد بود و درست به همین دلیل، نظریه‌هایی در علم اقتصاد مطرح است که دلیل توسعه نیافتگی کشورها را کمبود سرمایه و سرمایه‌گذاری پنداشته و کمبود تولید و توسعه نیافتگی را نیز در یک "دور باطل" ناشی از نبود سرمایه‌گذاری می داند.
 با توجه به اهمیت موضوع، مقاله حاضر عوامل تأثیرگذار بر انباشت سرمایه در ایران را با استفاده ­از اطلاعات­ سری­ زمانی دوره (1395-1353) را با به کارگیری ­یک مدل خود توضیح با وقفه گسترده و آزمون جوهانسن جوسیلیوس برای بررسی رابطه بلندمدت بررسی می­ کند. یافته­های ­مقاله نشان می دهد، انباشت سرمایه متاثر از درآمدهای مالیاتی، پس­اندازهای دولتی و خصوصی، نرخ بهره و خالص حساب جاری و سرمایه، می­باشد. انباشت سرمایه با درآمدهای مالیاتی، پس­اندازهای دولتی و خصوصی و خالص حساب سرمایه، رابطه مستقیم ولی با نرخ بهره داخلی، رابطه عکس دارد. لذا یک سیاست مالی درست می‌تواند در نیل به هدف انباشت بیشتر سرمایه مؤثر باشد

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating Factors Affecting Capital Accumulation in Iran

نویسندگان [English]

  • ali salmanpour 1
  • Seyyed Kazem Mousavi 2
  • siamak shokouhifard 3
1 Assistant professor, Department of Economics, Marand Branch, Islamic Azad University, Marand, Iran
2 Ph.D. student of law and Advisor to the Minister of Justice
3 PhD Student, Department of Economics, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran
چکیده [English]


 
Investment is one of the pillars of each economy. Undoubtedly, increase in production is the first step in economic development, which requires higher investment. Hence, some economic theories refer to lack of capital as main cause of underdevelopment. The present paper examines the factors influencing capital accumulation in Iran using time series data over the period 1974-2004.  It applies an auto-regressive distributed lags model and Johansen- Juselius test to examine long-run relationship. The findings indicate that capital accumulation is affected by tax revenues, public and private savings, interest rate, and net current and capital accounts.Capital accumulation is directly related to tax revenues, public and private savings, and net capital account, but indirectly to the domestic interest rate.Therefore, a proper financial policy can be effective in achieving the goal of more capital accumulation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Capital Formation
  • Vector Autoregressive Method (VAR)
  • Johansen-Juselius Method
منابع
-        برخورداری، سجاد. (1386). سرمایه گذاری خارجی در سبد مالی. تهران: انتشارات موسسه تحقیقاتی تدبیر اقتصاد.
-        بهمنی، مجتبی. (1372). تحلیل و برآورد تابع سرمایه‌گذاری خصوصی با توجه به سیاست سرمایه‌گذاری دولت (68-1347). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده اقتصاد.
-        تقوی، مهدی. (1382). اصول علم اقتصاد. تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور، چاپ اول.
-        حسن پور کاشانی، سمیه و ترکمانی، جواد. (1385).  بررسی رابطه میان متغیرهای پس­انداز و سرمایه گذاری در ایران در دوره زمانی 1382-1358: کاربرد الگوی خودتوضیح برداری. ششمین کنفرانس اقتصاد کشاورزی ایران، مشهد: انجمن اقتصاد کشاورزی ایران، دانشگاه فردوسی مشهد.                  
-        خلیلی عراقی، منصور و سلیمی شندی، رقیه. (1394). رابطه بین سرمیه گذاری مستقیم، توسعه مالی و رشد اقتصادی : مطالعه موردی کشورهای منتخب آسیایی. فصلنامه پژوهش ها و سیاست های اقتصادی، سال بیست و دوم، شماره 71: 156-143.
-        زینل زاده، رضا. (1377). بررسی آثار تأمین سرمایه از خارج بر رشد اقتصادی (مورد ایران). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده علوم اداری و اقتصادی.
-        قره باغیان، مرتضی. (1373). اقتصاد رشد و توسعه(جلد اول)، تهران: نشر نی، چاپ ششم.
-        کاظمی، ابوطالب و عربی، زهرا. (1393). تأثیر هزینه های دولتی بر سرمایه گذاری خصوصـی در ایـران طـی دوره 1389–1341. فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایـران، سـال سوم،  شماره  9، صص 245-223.
-        کریم زاده، مصطفی؛ نصرالهی، خدیجه؛ صمدی، سعید و دلالی اصفهانی، رحیم. (1390). بررسی تأثیرگذاری نرخ مبادله بر سرمایه گذاری در ایران. پژوهشنامه اقتصادی، دوره 11، شماره 2، صص 50-41.
-        هوشمندی، حمید. (1388). بررسی عوامل مؤثر بر پس انداز ملی در ایران. فصلنامه علمی-پژوهشی مدلسازی اقتصادی. 2(6)، صص 204-177.
 
 
-        Abdel-Rahman, A. M. M. (2002). The determinants of foreign direct investment in the Kingdom of Saudi Arabia. Department of Economics, King Saudi University. Cambridge.
-        Bahmani, Mojtaba. (1993). Analysis and estimation of private investment function in accordance with the government investment policy (2007-2013). Master's Thesis, Allameh Tabatabai University, Faculty of Economics. (in Persian)
-        Barkhordi, Sajad (2007). Foreign investment in the FPI's financial basket.  Tehran: Economics Management Research Institute. (in Persian)
-        Economic Modeling,  Volume 2, Issue 6 ,Page 177-204(in Persian)
-        Gharabaghian, Morteza. (1994). Growth and Development Economics (Vol. I), Tehran: Neji Publishing, Sixth Edition. (in Persian)
-                    
Hasanpour Kashani, Somayeh  & Jawad Turkmani ( 2007). Investigating the relationship between savings and investment in Iran: The application of autoregressive vector model. Sixth Iranian Agricultural Economics Conference, Mashhad, Iran Agricultural Economics Association, Ferdowsi University of Mashhad. (in Persian)
-        Houshmandi, Hamid (2009). Investigating Factors Affecting National Savings in Iran.
-        Karimzadeh, Mostafa; Nasrollahi, Khadijeh; Samadi, Saeed & Dalali Isfahani, Rahim. (2011). Investigating the Effect of Exchange Rate on Investment in Iran. Economic Research Journal, Volume 11, Issue 2, Pages 50-41. (in Persian)
-        kazemi, Abotaleb & Zahra Arabi (2014). The effect of government spending on private investment in Iran during the period 1962-2010. Applied Economics Studies,  Volume 3, Issue 9, Page 223-245. (in Persian)
-         Khalili Araghi, Mansour & Salimi shendi, Roghayeh (2015). The Effect of Fiscal Decentralization on Economic Growth in Various Provinces of Iran (A Spatial Econometric Approach). Economic Research and Policies, Volume 22, Issue 71. (in Persian)
-        Klein, P. G., Mahoney, J. T., McGahan, A. M., & Pitelis, C. N. (2005). Capabilities and strategic entrepreneurship in public organizations. Strategic Entrepreneurship Journal7(1), 70-91.
-        Rozeei, Z., Akhondzadeh, T., & Sameei, G. (2014). The study of the effective factors on investment in private sector in Iran “With emphasis on uncertainty”. International Journal of Industrial Mathematics6(3), 255-264.
-        Sammo, K. S., Young, K., Sunghyun, H. K., & Yunjong, W. (2002). Understanding the determinants of capital flows in Korea: an empirical investigation (Vol. 2). Korea Institute for International Economic Policy.
-        Taghavi, Mehdi. (2003). Principles of Economics. Tehran: Payame Noor University Press, First Edition. (in Persian)
-        Zainalzadeh, Reza (1998).Study of the effects of foreign capital financing on economic growth (Case of Iran). Ministry of Science, Research and Technology - Ferdowsi University of Mashhad (in Persian)