تاثیر نوسانات نفت و ارز بر شاخص قیمت بازارسهام در ایران: رویکرد آزمون کرانه ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار اقتصاد، دانشگاه مازندران، بابلسر

2 دانشگاه لرستان

3 مدرس حسابداری، حسابداری، دانشگاه پیام نور

چکیده

با توجه به اهمیت بازار سهام و روند حرکت شاخص قیمت سهام، در این مطالعه تأثیر نوسانات نفت و نرخ ارز بر شاخص قیمت سهام در ایران مورد بررسی قرار می‌گیرد. بدین منظور در این پژوهش، از داده‌های فصلی مربوط به متغیرهای شاخص قیمت سهام، نرخ ارز در بازار غیررسمی و قیمت نفت در خلال سالهای 93-1370، و نیز به منظور محاسبه نوسانات قیمت نفت و نرخ ارز از روش خودرگرسیونی واریانس ناهمسانی شرطی استفاده شده، و در ادامه، ضرایب مربوط به تأثیرگذاری هر یک از متغیرها با استفاده از روش خودرگرسیونی با وقفه‌های توزیعی به دست آمده است. لازم به ذکر می باشد که در این مطالعه به منظور بررسی وجود رابطه بلندمدت، از آزمونه کرانه ها استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد در دوره مورد بررسی، نوسانات قیمت نفت و نرخ ارز، رابطه منفی و از نظر آماری معناداری با شاخص قیمت سهام، و همچنین تورم و حجم پول، رابطه مثبت و معناداری با شاخص قیمت سهام داشته‌اند

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effects of Oil Price and Foreign Exchange Rate Fluctuations on Stock Exchange Price Index in Iran: Bounds Test Approach

نویسندگان [English]

  • Yousef Mehnatfar 1
  • Kave Derakhshani 2
  • Kaveh Parandin 3
1 Assistant Professor of Economics, University of Mazandaran, Babolsar
2 Assistant Professor of Economics, University of Lorestan
3 Lecturer in Accounting, Accounting Department, Payam Noor University
چکیده [English]

Regarding the importance of stock market in the economy, this study examines the effects of fluctuations in oil price and foreign exchange rate on stock exchange price index (SEPI) in Iran. For this purpose, we use the seasonal data of variables under study. i.e., stock exchange price index, black market exchange rate, and oil price, during 1992-2014. We also use autoregressive conditional heteroskedasticity (ARCH) method to compute oil price and exchange rate volatilities. We estimate the coefficients of explanatory variables affecting SEPI using autoregressive distributed lags (ARDL) method and check the existence of long-term relationship among variables using bounds test. Findings indicate that the fluctuations of oil price and foreign exchange rate have significant and negative impacts on SEPI, and inflation and money volume affect positively SEPI.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Foreign Exchange Rate
  • Oil Price Fluctuations
  • Stock exchange
  • Stock Price
-    پدرام، مهدی. (1391). اثر نوسانات نرخ ارز بر روی نوسانات بازار سهام در ایران. فصلنامه دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، شماره 15، صص96-83.
-        پورعبادالهان کویچ، محسن؛ اصغرپور، حسین و ذوالقدر، حمید. (1393). بررسی رابطه بین قیمت سهام و نرخ ارز در کشورهای صادرکننده نفت: رویکرد هم انباشتگی. سیاست‌گذاری پیشرفت اقتصادی، دوره 2، شماره 4، صص61-86.
-        تشکینی، احمد. (1384).اقتصادسنجی کاربردی به کمک میکروفیت. تهران: موسسه فرهنگی هنری دیباگران.
-        تقوی، مهدی. (1382). اثرات تغییر نرخ ارز بازار آزاد و جریان نقد آتی بر ارزش سهام شرکتهای سهامی عام پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی، شماره 10، صص 47-25.
-        حلافی، حمیدرضا؛ اقبالی، علیرضا و گسکری، ریحانه. (1383). انحراف نرخ ارز واقعی و رشد اقتصادی در ایران. پژوهشنامه اقتصادی، دوره4، شماره 3، صص 188-167.
-        حیدری، حسن؛ بشیری، سحر. (1391). بررسی رابطه بین نااطمینانی نرخ واقعی ارز و شاخص قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران: مشاهداتی بر پایه مدل VAR-GARCH. فصلنامه تحقیقات مدلسازی اقتصادی شماره 9 پاییز 1391، صص 92-71.
-        حیدری، حسن؛ پروین، سهیلا؛ شاکری، عباس و فیضی ینگجه، سلیمان. (1389). نوسانات تولید ناخالص داخلی و رشد اقتصادی در ایران: مشاهداتی بر پایه مدلهای GARCH. فصلنامه پژوهش­های اقتصادی ایران، شماره 43، صص 210-189.
-        داورزاده، مهتاب. (1386). پیش بینی شاخص قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران: رویکردی بر تحلیل تکنیکی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان.
-        دایی کریم‌زاده، سعید؛ شریفی‌رنانی، حسین و قاسمیان مقدم، لطفعلی. (1393). اثر متغیرهای کلان اقتصادی بر شاخص قیمت سهام بانک‌ها، مجله اقتصادی (دوماهنامه بررسی مسائل و سیاستهای اقتصادی). شماره 13، صص 90-65.
-        شکی، سمانه و توفیقی، حمید. (1391). تأثیر نوسانات نرخ ارز بر بازدهی بازار سهام ایران. دومین همایش ملی راهکارهای توسعه اقتصادی با محوریت برنامه‌ریزی منطقه‌ای، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی سنندج.
-        صادقی شاهدانی، مهدی و محسنی، حسین. (1392). تأثیر قیمت نفت بر بازده بازار سهام: شواهدی از کشورهای صادر کننده نفت خاورمیانه. پژوهشهای برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری انرژی، سال اول، شماره 3، صص 16-1.
-        صمدی، علی حسین و پهلوانی، مصیب. (1388). همجمعی و شکست ساختاری در اقتصاد. انتشارات نور علم.
-        صمدی، سعید؛ همایون رنجبر و فاطمه صالحی (1385). بررسی رابطه متغیرهای کلان اقتصادی با شاخص قیمت سهام بورس اوراق بهادار ایران. مجله دانشکده علوم اداری و اقتصاد دانشگاه اصفهان، شماره 40، صص 72-5.
-        طاهری، حامد و صارم صفاری، میلاد. (1390). بررسی رابطه بین نرخ ارز و شاخص قیمت بورس اوراق بهادار تهران؛ با استفاده از رویکرد ARDL. فصلنامه روند پژوهش‌های اقتصادی، سال نوزدهم، شماره 60، صص 80-63.
-        قالیباف اصل، حسن. (1381). بررسی اثر نرخ ارز بر روی ارزش شرکت در ایران. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه مدیریت دانشگاه تهران.
-        نوفرستی، محمد. (1378). ریشه واحد و همجمعی در اقتصاد سنجی. تهران: انتشارات رسا.
 
-        Abouwafia, H. E., & Chambers, M. J. (2015). Monetary policy, exchange rates and stock prices in the Middle East region. International Review of Financial Analysis, 37, 14-28.
-        Azman-Saini, W. N. W., Habibullah, M. S., Law, S. H., & Dayang-Afizzah, A. M. (2006). Stock prices, exchange rates and causality in Malaysia: MPRA paper, No. 656.
-        Dornbusch, R., & Fischer, S. (1980). Exchange rates and the current account. The American Economic Review, 70(5), 960-971.
-        Engle, R. F. (1982). Autoregressive conditional heteroscedasticity with estimates of the variance of United Kingdom inflation. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 987-1007.
-        Engle, R. F., & Granger, C. W. (1987). Co-integration and error correction: representation, estimation, and testing. Econometrica: journal of the Econometric Society, 251-276.
-        Frankel, J. A. (1987). Monetary and portfolio-balance models of exchange rate determination. University of California, Berkeley, Department of Economics.
-        Gan, C., Lee, M., Yong, H. H. A., & Zhang, J. (2006). Macroeconomic variables and stock market interactions: New Zealand evidence. Investment Management and Financial Innovations, 3(4), 89-101.
-        Gavin, M. (1989). The stock market and exchange rate dynamics. Journal of international money and finance, 8(2), 181-200.
-        Liang, C. C., Lin, J. B., & Hsu, H. C. (2013). Reexamining the relationships between stock prices and exchange rates in ASEAN-5 using panel Granger causality approach. Economic Modelling, 32, 560-563.
-        Markowitz, H. M. (1991). Foundations of portfolio theory. The Journal of Finance, 46(2), 469-477.
-        Morley, B. (2009). Exchange rates and stock prices in the long run and short run. Working Paper, No 5/09.
-        Narayan, P. K. (2005). The saving and investment nexus for China: evidence from cointegration tests. Applied Economics, 37(17), 1979-1990.
-        Nieh, C. C., & Lee, C. F. (2002). Dynamic relationship between stock prices and exchange rates for G-7 countries. The Quarterly Review of Economics and Finance, 41(4), 477-490.
-        Pan, M. S., Fok, R. C. W., & Liu, Y. A. (2007). Dynamic linkages between exchange rates and stock prices: Evidence from East Asian markets. International Review of Economics & Finance, 16(4), 503-520.
-        Pesaran, M. H., & Shin, Y. (1996). Cointegration and speed of convergence to equilibrium. Journal of econometrics, 71(1), 117-143.
-        Pesaran, M. H., Shin, Y., & Smith, R. J. (2001). Bounds testing approaches to the analysis of level relationships. Journal of applied econometrics, 16(3), 289-326.
-        Subair, K., & Salihu, O. M. (2004). Exchange rate volatility and the stock market: The Nigerian experience. Kwara State University.
-        Toda, H.Y. & T. Yamamoto. 1995. "Statistical Inference in Vector auto- Regression with Possibly Integrated Processes", Journal of Econometrics, 66; pp.225-250.
-        Yau, H. Y., & Nieh, C. C. (2009). Testing for cointegration with threshold effect between stock prices and exchange rates in Japan and Taiwan. Japan and the World Economy, 21(3), 292-300.
-        Zhao, H. (2010). Dynamic relationship between exchange rate and stock price: Evidence from China. Research in International Business and Finance, 24(2), 103-112.