بخش بندی مشتریان داروهای گیاهی و شناسایی ویژگی های هر بخش در ایران مبتنی بر الگوی خوشه بندی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی مقطع دکتری، گروه مدیریت بازرگانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

2 استادیار، گروه مدیریت بازرگانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران

3 استادیار، گروه مدیریت بازرگانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی؛

چکیده

یکی از محورهای قابل دسترسی جهت تحقق اهداف توسعه انسانی، اجتماعی و اقتصادی، توجه به صنعت داروهای گیاهی است. افزایش شاخص هایی نظیر اشتغال، رفاه مصرف کنندگان، نرخ رشد درآمد سرانه و صادرات که از شاخص های توسعه یک کشور هستند، از طریق توجه به پتانسیل بالقوه‌ای که در این بازار وجود دارد، محقق شدنی است. شناسایی تقاضای بازار به عنوان یکی از شاخص های سنجش اقتصادی، نیازمند بازاریابی هدفمند است. نقطه آغاز اجرای بازاریابی هدفمند، بخش بندی بازار می باشد. اهداف این پژوهش، تعیین شاخص های مناسب برای بخش بندی این بازار، شناسایی نیمرخ مشتریان، تشخیص تمایزهای آنها مبتنی بر شاخص های مدل بوده، و پژوهش از حیث هدف، کاربردی و از حیث روش، پیمایشی- تحلیلی از نوع مقطعی است. ابزارگردآوری داده ها، پرسشنامه و جامعه آماری پژوهش، مصرف کنندگان نهایی انواع محصولات داروهای گیاهی در ایران، جامعه مورد مطالعه نامحدود بوده و حجم نمونه، تعداد 460 مصرف کننده نهایی داروهای گیاهی تعیین شده، روش نمونه گیری طبقه ای بوده، در جهت تجزیه و تحلیل داده های پژوهش و برای تعیین بخش ها، از رویکرد کای - میانگین استفاده شده و نتایج حاصل از اجرای الگوریتم کای - میانگین، نشان می دهد که این بازار دارای 4 خوشه است. هر یک ازخوشه ها از نظر شاخص های مورد بررسی، تفاوت هایی با یکدیگر داشته اند، و بنابراین، جهت تحقق توامان ارزش برای مشتری و  بازار این صنعت، استراتژی مقتضی هر بخش می باید تدوین و اجرایی شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Segmentation of Herbaceous Medicine Customers and Identification of Each Segment Characteristics in Iran: An Application of Clustering Model

نویسندگان [English]

  • Azita Sherej Sharifi 1
  • Ghasem Ali Bazaee 2
  • Seyyed Abbas Heidary 3
1 Ph.D. Student, Department of Business Administration, Islamic Azad University, Tehran Central Branch
2 Assistant Professor, Department of Business Administration, Islamic Azad University, Tehran Branch
3 Assistant Professor, Department of Business Administration, Islamic Azad University, Central Tehran Branch
چکیده [English]

To consider the herbaceous medicines' industry is an available pillar for achieving human, social and economic development goals. Increases in such indicators as employment, consumers' welfare, per capita income and exports as national development indicators may be realized through regarding potentials in market of herbaceous medicines. Identifying the market demand as an economic indicator requires a targeted marketing. The market segmentation is the starting point in targeted marketing. The goals of this study are to determine proper indicators for segmenting market, to identify customers' profile and to find their differences based on model parameters.  This is an applied research in terms of goals, and it is cross-sectional one based on survey and analysis method. Data is collected by questionnaires. The statistical population includes the final consumers of different kinds of herbaceous medicines in Iran.  The statistical sample consists of 460 final consumers of herbaceous medicines, which is selected by categorical sampling method. K-mean clustering algorithm is used to analyze data and to determine the segments. The findings indicate a market with 4 clusters. All clusters are different in terms of designed indicators. Therefore, appropriate strategies should be run in order to both value for customers and value for market.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • Market Segmentation
  • Behavioral Characteristic
  • K-Mean Clustering

مراجع

 
-        احمدی، پرویز؛ آذر، عادل و صمصامی، فردیس. (1389). بخش بندی بازار دارو با رویکرد شبکه عصبی. فصلنامه مدیریت بازرگانی، دوره 2، شماره 6، صص 20-1.
-        امید بیگی، رضا. (1394). تولید و فرآوری گیاهان دارویی. چاپ هشتم، تهران: انتشارات آستان قدس رضوی.
-        حسنقلی پور، طهمورث و میری، مهری. (1393). تقسیم بازار مقدمه ای بر انتخاب بازار هدف از روش های سنتی تا استفاده از شبکه های عصبی مصنوعی. فصلنامه مطالعات مدیریت، شماره 52، صص 39-18.
-        حسینی، سید یعقوب و ضیایی بیده، علیرضا. (1392). بخش بندی و تعیین نیمرخ مصرف کنندگان سبز با استفاده از نقشه های خود سامان ده. پژوهش های مدیریت در ایران، شماره2، سال 17، صص 39-26.
-        زرین، مهدی. (1388). اما و اگرها در کیفیت داروهای ایرانی. مجله اطلاعات، شماره6، صص 41-38.
-        سکاران، اوما. (1390). روش های تحقیق در مدیریت. ترجمه محمود شیرازی و محمد صائبی، چاپ نهم، تهران: انتشارات مرکز آموزش مدیریت دولتی ریاست جمهوری.
-        کاتلر، فیلیپ و آمسترانگ، گری. (1392). اصول بازاریابی. ترجمه محمد رضا سعدی و عباس صالح اردستانی، جلد 1، چاپ چهاردهم، تهران: انتشارات آیلار: 425-389.
-        کریمی، ایرج. (1383). اقتصاد سلامت، برنامه ریزی تخصیص منابع و بهره وری. چاپ اول، تهران: انتشارات گپ.
-        -کریمی، پرستو. (1391). بررسی تأثیر سرمایه انسانی سلامت بر رشد اقتصادی و تحلیل شاخص های اقتصاد سلامت در ایران و جهان. دومین سمینار اقتصاد سلامت، تهران.
-        محبوبی، محمد رضا و ساور سفلی، محمود. (1390). گیاهان دارویی، شناسایی کاشت، داشت، برداشت و توجیه اقتصادی. چاپ سوم، تهران: انتشارات نوین.
-        مومنی، منصور. (1394). خوشه بندی داده ها. چاپ دوم، تهران: انتشارات مؤلف.
 
-        Ajzen, I. (1991). The theory of planned behavior. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 50(2), 179-211.
-        Bartles, D. Z. (2011). Beliefs about herbaceous drug. British Agriculture Journal, 116 (4), 143-151.
-        Bloch, P. H., Ridgway, N. M., & Dawson, S. A. (1994). The shopping mall as consumer habitat. Journal of Retailing, 70(1), 23-42.
-        Braund, K. & Kumar. C. (2003). Marketing Management. Sage publication INC. 2nd Edition.
-        Chen, J. & Burgers, W. P. (2007). Winning the China vitamin war by building a strong brand. International Journal of Pharmaceutical and Healthcare Marketing, 1(1), 79-95.
-        Diaz, N. & Hoefkens, C. (2009). Needs based segmentation: principles and practice, International Journal of Market Research, 44 (12), 405-422.
-        Dopaco, A. M. F., Raposo, M. L. B., & Leal Filho, W. (2009). Identifying the green consumer: A segmentation study. Journal of Targeting, Measurement and Analysis for Marketing, 17(1), 17-25.
-        Greengrove, K. (2002). Needs-based segmentation: principles and practice. International Journal of Market Research, 44, 405.
-        Grob, A. & Grannoul, H. (1967). A structural model of environmental attitudes and behavior, Journal of Environmental psychology, 15(3), 209-220.
-        Horne, J.C. (1997). A Psychographic segmentation analysis of prescription drug users. Master of Science thesis. Uni of Guelph, Ottava.
-        Kahle, L. R. (1993). Social values and social change: Adaptation to life in America. Praeger Publishers.
-        Kotler, P. (1995). Marketing Management, International edition, Upper Saddle River, NY Prentice Hall.
-        Kumar, P. (2003). Detailing gets personal: Pharmaceutical executive, International Journal of Consumer behavior, 23(8), 66-69.
-        Lerer, L. (2002). Pharmaceutical marketing segmentation in the age of the Internet. Journal of Medical Marketing, 2(2), 159-166.
-        Moorman, C., & Matulich, E. (1993). A model of consumers' preventive health behaviors: The role of health motivation and health ability. Journal of Consumer Research, 20(2), 208-228.
-        Narine, L. K. (2015). Demand for organic produce, Journal of Agribusiness in Developing and Emerging Economies, 5 (1), 76-91.
-        Punch, M. (1998). Market Segmentation based on consumer characteristics, Consumer Behavior Journal, 19(5), 36-49.
-        Robertson, B. (2005). Ten rules of product positioning. Medical Marketing and Media, 40(5), 52-58.
-        Smith, W. (1956). Market segmentation study guide. Englewood cliffs. Prentice-Hall.                              
-        Stremersch, S. (2008). Health and marketing: The emergence of a new field of research. International Journal of Research in Marketing, 25(4), 229-233.
-        Wedel, M. (2002). Market Segmentation: conceptual and methodological foundation. Kluwer Academic publishers, 2(ED).
-        Williams, S. S., & Heller, A. (2007). Patient activation among Medicare beneficiaries: Segmentation to promote informed health care decision making. International Journal of Pharmaceutical and Healthcare Marketing, 1(3), 199-213.
 
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار